معنی درس سیزدهم فارسی هفتم ( اسوه نیکو)
معنی درس سیزدهم فارسی هفتم (کلمات + آرایه های ادبی)

در این مطلب از تاپ ناپ، برای درس سیزدهم فارسی هفتم (اسوه نیکو) مجموعه ای کامل آماده شده است؛ شامل معنی کلمات مهم درس، توضیح و معنی شعر مربوطه، آرایه های ادبی، متضادها و مخالف های کلیدی متن، خلاصه درس و پیام اصلی آن تا دانش آموزان بتوانند با یک مرور جامع، مفاهیم اصلی این درس را بهخوبی درک و برای آزمون ها مرور کنند.
آنچه در این مطلب خواهید دید
معنی کلمات درس ۱۳ فارسی هفتم
آداب : روشها | پیشدستی : زودتر اقدام کردن |
---|---|
اخلاق : عادتهای خوب | اختیار میکرد : انتخاب میکرد |
اسوه : الگو، نمونه | عیادت : دیدار از بیمار |
عالَمیان : همه مردم جهان | بیش از حد لزوم : بیشتر از نیاز |
آنچنان : آنطور، آنگونه | مقام دادخواهی : جایگاه قضاوت |
کریم : بخشنده | حضور : نزد، پیش |
احزاب : گروهها | بد : ناسزا گفتن |
برخی : بعضی | دشنام : فحش |
بزرگوار : شریف، ارزشمند | نمیآلود : پاک میماند |
صلّی الله علیه و آله و سلّم : درود خدا بر او و خاندانش | حریم : محدوده، مرز |
مهر : محبت | تجاوز : زیادهروی، دستدرازی |
عطوفت : مهربانی | گذشت : چشمپوشی، بخشیدن |
میفرمود : میگفت | مدارا : سازگاری، نرمخویی |
پاره جگر : عزیز دل | تجمل : نمایش ثروت |
سجده : سر بر زمین گذاشتن | دوری میجست : فاصله میگرفت |
برمیخاست : بلند میشد | بانگ : صدا |
در بر میگرفت : بغل میکرد | ستایش : تعریف و تمجید |
رأفت : مهربانی | فروماند : درمانده شد |
تندخویی : بداخلاقی | جمال : زیبایی |
سخن درشت : حرف زشت | اعتدال : هماهنگی، میانهروی |
گشادهرو : خوشرو | خلیل : لقب حضرت ابراهیم (ع) |
سیما : چهره | مجموع : گرد آمده، جمع |
محزون : غمگین | ظلال : سایهها |
متفکر : اندیشمند | بس : کافی |
اوقات : زمانها | مواعظ : پندها، نصیحتها |
آرایه های ادبی کلمات درس ۱۳ فارسی هفتم
✨ پارهی جگر → کنایه از فرزند و عزیز دل بودن
🌙 شبانهروز → مجاز از همهی زمان، تمام مدت شب و روز
👀 خیره نگاه نمیکرد → کنایه از اینکه با تندی و خشونت نگاه نمیکرد
👇 چشمهایش را به زمین میدوخت → کنایه از فروتنی، آرامش و متانت
🗣️ سخن همنشین خود را نمیبرید → کنایه از رعایت ادب در گفتگو و قطع نکردن حرف دیگران
🚫 هیچگاه زبانش را به دشنام نمیآلود → کنایه از اینکه هرگز سخن زشت بر زبان نمیآورد
⚖️ به حریم قانون تجاوز میکردند → کنایه از پایمال کردن قانون و بیاعتنایی به آن
معنی شعر صفحه ۱۱۷ فارسی هفتم
۱- ماه، فرو ماند از جمال محمد (ص) 🌸 سرو، نباشد به اعتدال محمد
🔹 معنی: در برابر زیبایی پیامبر (ص)، ماه کمفروغ میشود و سرو هم در برابر قامت متعادل و زیبای او جلوهای ندارد.
🔹 واژههای مهم: فروماند = حیران شد / جمال = زیبایی / سرو = نماد بلندی و راستقامتی / اعتدال = تناسب، هماهنگی
🔹 آرایهها:
-
«فرو ماندن ماه» → تشخیص + کنایه از ناتوان شدن در مقایسه
-
«ماه» → نماد زیبایی
-
«سرو» → نماد قامت زیبا و راست
۲- آدم و نوح و خلیل و موسی و عیسی 🌸 آمده مجموع در ظلال محمد
🔹 معنی: همه پیامبران بزرگ پیشین، در سایه و پناه پیامبر اسلام (ص) قرار دارند.
🔹 واژههای مهم: مجموع = همه / ظلال = سایهها / خلیل = لقب حضرت ابراهیم (ع)
🔹 آرایهها:
-
«آدم، نوح، خلیل، موسی، عیسی» → مراعات نظیر (ذکر نام پیامبران)
-
این نامها → مجاز از همه پیامبران الهی
۳- سعدی، اگر عاشقی کنی و جوانی 🌸 عشق محمد، بس است و آل محمد
🔹 معنی: ای سعدی! اگر به دنبال عشق و طراوت جوانی هستی، کافی است عاشق پیامبر (ص) و خاندان او باشی.
🔹 واژههای مهم: آل = خاندان / سعدی = تخلّص شاعر
🔹 آرایهها:
-
«عاشقی، عشق، جوانی» → مراعات نظیر
مخالف و متضاد درس ۱۳ فارسی هفتم
-
مهر و عطوفت ↔ بیمهری
-
رأفت ↔ تندخویی
-
گشادهرویی ↔ ترشرویی
-
فروتنی ↔ خیرهنگری
-
پیشدستی در سلام ↔ بیاعتنایی
-
بیتکلّفی ↔ تجمّلخواهی
-
کمگویی ↔ پرگویی
-
اجازه ندادن بدگویی ↔ بدگویی بیجا
-
زبان به دشنام نیالودن ↔ دشنامگویی
-
گذشت ↔ انتقامجویی
-
مدارا ↔ سختگیری
-
رعایت قانون ↔ تجاوز به قانون
-
سادهزیستی ↔ تجمّلگرایی
-
یاری خانواده ↔ بیتفاوتی
-
توجه به نماز ↔ غفلت از نماز
خلاصه درس ۱۳ فارسی هفتم (اسوه نیکو)
در این درس زندگی و اخلاق پیامبر اکرم (ص) به عنوان برترین الگو معرفی میشود. ایشان با مهر و عطوفت نسبت به فرزندان و یاران، رأفت با خدمتکاران، گشادهرویی با مردم، فروتنی و سادهزیستی شناخته میشوند. پیامبر (ص) هیچگاه سخن کسی را قطع نمیکرد، زبان خود را به دشنام آلوده نمیساخت و در عین حال نسبت به قانون بسیار حساس بود و به متجاوزان مدارا نمیکرد. در خانه نیز به خانواده کمک میکرد و زندگی سادهای داشت. همچنین به محض شنیدن بانگ اذان برای نماز برمیخاست. در مجموع، درس بر اخلاق نیکو، محبت، گذشت، عدالتخواهی و سادهزیستی پیامبر (ص) تأکید دارد و او را اسوهای کامل برای همه مسلمانان معرفی میکند.
پیام درس ۱۳ (اسوه نیکو)
این درس نشان میدهد که رمز موفقیت و محبوبیت پیامبر اسلام (ص) در میان مردم، اخلاق نیکو، مهربانی، گذشت، عدالتخواهی و سادهزیستی ایشان بود. پیامبر (ص) الگویی کامل برای زندگی فردی و اجتماعی انسانهاست و همه باید برای رسیدن به کمال و رستگاری از رفتار و روش او پیروی کنیم.
قبلی :
معنی شعر رستگاری فارسی هفتم صفحه ی ۱۱۳
جواب خودارزیابی درس دوازدهم فارسی هفتم
معنی درس دوازدهم فارسی هفتم خدمات متقابل اسلام و ایران
بعدی: