مطالب درسی
معنی شعر نیایش فارسی پنجم صفحه ۱۴۰ ✅ هم خانواده ، مخالف و آرایه های ادبی
لغات سخت و مهم، هم خانواده و متضاد و معنی و ارایه های ادبی شعر نیایش صفحه 140 فارسی کلاس پنجم
در این بخش از تاپ ناپ ، متن کامل شعر «نیایش» فارسی پنجم (صفحهٔ ۱۴۰) را بیت به بیت به زبان ساده و روان معنی کرده‌ایم و در کنار آن، آرایه‌های ادبی مهمِ شعر—مثل تشبیه، تکرار، واج‌آرایی و پرسش بلاغی—را دقیق و کوتاه توضیح داده‌ایم تا دانش‌آموز معنا و زیبایی اثر را هم‌زمان ببیند.
واژه‌های دشوار با معناهای روشن آورده شده و برای هر بیت، کلمات کلیدی با «هم‌خانواده‌ها» و «متضاد/مخالف» کاربردی معرفی شده‌اند تا دایرهٔ واژگان تقویت شود.
در پایان، جمع‌بندی پیام شعر و نکته‌های امتحانی قرار دارد تا مرور نهاییِ درس پایانی کتاب سریع، منظم و مطمئن انجام شود. این صفحه طوری نوشته شده که هم در کلاس به‌کار بیاید و هم در خانه، برای تمرین و تکرار قبل از آزمون، خیال شما را راحت کند.
آنچه در این مطلب خواهید دید
معنی و آرایه های شعر نیایش فارسی کلاس پنجم دبستان
قالب: مثنوی شاعر: جلال‌الدین محمّد مولوی مأخذ: مثنوی معنوی (دفتر اوّل) گزیدهٔ دعاها: فیه ما فیه
ابیات و معنی
دعاهای «یا رب…» در نثر روان
یا رب، لطف و رحمتت را از ما باز مگیر: ما را در مهر و بخشایشت نگاه دار.
دل‌های ما را به پرتوِ معرفت روشن دار: درونمان را با نورِ شناخت و هدایت روشن کن.
ما را بدان نوری بپرور که نیکانت را پروریدی: همان نورِ راهنمای شایستگان را نصیبمان کن.
ملکا، غافلان را به لطف خود بیدار گردان: بی‌خبران را با مهرت آگاه و هوشیار ساز.
نکتهٔ مفهومی «نور» کنایه از هدایت و محبت الهی است. «ملکا» خطابِ دعایی به خداوند (ندا).
این دو بیت از «مثنوی معنوی» و دعاهای پایانی از «فیه ما فیه» مولوی نقل شده‌اند.
معنی کلمات نیایش صفحه ۱۴۰ فارسی پنجم ابتدایی
کلمات هم خانواده شعر نیایش فارسی کلاس پنجم
لطف → لطیف، لطافت، لطف‌کردن رحمت → رحیم، رحمانی، مرحمت معرفت → عرفان، عارف، معارف نور → نورانی، منوّر، انوار روشن → روشنی، روشنایی، روشن‌گر پروردن → پرورش، پروردگار، پرورده
کلمات مخالف ( متضاد) شعر نیایش فارسی کلاس پنجم
لطف ↔ بی‌مهری رحمت ↔ قساوت نور ↔ تاریکی/ظلمت معرفت ↔ جهل روشن ↔ تیره بیداری ↔ غفلت باز گرفتن (دریغ کردن) ↔ بخشیدن/اعطا کردن غافلان ↔ آگاهان
امیدواریم این مطلب از «تاپ ناپ» دربارهٔ معنی شعر «نیایش» و واژه‌های کلیدی آن، همراه با هم‌خانواده‌ها و متضادها، برای شما دانش‌آموزان پایهٔ پنجم مفید و کاربردی بوده باشد.
