تحقیق دانش آموزی در مورد بز مناسب تمام پایه های تحصیلی
آنچه در این مطلب خواهید دید
تحقیق در مورد بز
بزها پستانداران شاخ داری هستند که هم به صورت وحشی و هم به شکل اهلی وجود دارند. کشاورزان و دامداران بز را برای استفاده از گوشت، شیر و پشم پرورش می دهند. بزها حیوان سرسختی هستند که می توانند در شرایط مختلف زندگی کنند. آنها را همچنین می توان در مزارعی پرورش داد که گیاهان کافی برای گاو یا گوسفند وجود داشته باشد. بزها به دلیل توانایی سازگاری با شرایط مختلف اهمیت ویژه ای در زندگی انسان ها دارند. بزها در واقع حیوانات وحشی بودند که هزاران سال پیش رام شده و به حیوانات مزرعه تبدیل شدند. البته هنوز انواعی از بزها وجود دارد که وحشی هستند و در کوه ها و بسیاری از مناطق به صورت آزادانه زندگی می کنند.
ویژگی های فیزیکی بز
بز اهلی موهای صاف و دم کوتاه تری نسبت به گوسفند دارند. هر دو بز نر و ماده ممکن است شاخ داشته باشند. البته بزها به طور طبیعی دارای دو شاخ هستند که بسته به نژادشان شکل ها و اندازه های مختلفی دارد. شاخ برخی از بزهای وحشی نر تا (1.2 متر) رشد می کند.
این حیوان همچنین بسیار چابک است و به دلیل توانایی در بالا رفتن و تعادل در مکان های ناامن شناخته شده است. این امر باعث شده است که آنها به عنوان تنها نشخوارکننده ای شناخته شوند که مرتباً از درختان بالا می روند. بزها برای حدود 9000 سال توسط مردم نگهداری می شوند. ما از گوشت بز برای پخت غذا استفاده می کنیم. شیر بز را می نوشیم و از آن پنیر تهیه می کنیم. از پوست بز نیز برای ساخت دستکش، کفش و سایر اقلام چرمی استفاده می کنیم.
نژادهای مختلف بز
بزها نژادهای مختلفی دارند که هر کدام دارای ویژگی های متمایز بوده و برای اهداف مختلف مناسب هستند.
بزهای شیری: این بزها عمدتاً برای تولید شیر پرورش داده می شوند مانند سانن و توگن بورگ
بز گوشتی: این بزها برای گوشتشان پرورش داده می شوند. بز بوئر شناخته شده ترین نژاد در این دسته است
بزهای الیافی: نژادهایی مانند بز آنقوره و کشمیر به دلیل الیاف باکیفیت برای تهیه منسوجات پرورش داده می شوند
بزهای خانگی: برخی از بزها به دلیل ماهیت جذاب و کنجکاو صرفاً به عنوان حیوان خانگی نگهداری می شوند. اینها می توانند شامل نژادهای کوتوله مانند کوتوله نیجریه و بزهای پیگم باشند.
در کشور ما نیز نژادهایی مانند بز مرغز که شباهت زیادی به نژاد آنقوره دارد و نژاد نجدی که می تواند در هر دوره شیردهی بین200 تا 350 لیتر شیر تولید کند پرورش داده می شوند.
زیستگاه و محل زندگی بز
زیستگاه اصلی بزهای وحشی در مناطق ناهموار اروپا، آسیا و شمال آفریقا است. آنها می توانند بدون صدمه دیدن از صخره ها بالا بروند. بیشتر بزهای وحشی در گله های 5 تا 20 تایی زندگی می کنند.
بزها حیوانات بسیار مقاومی هستند، به این معنی که می‌توانند در طیف وسیعی از نواحی مختلف مانند مناطق بسیار گرم و خشک یا تپه ای خود را سازگار کرده و زنده بمانند. بزهای کوهی قادرند در دماهای بسیار پایین و سرزمین های خطرناک نیز زنده بمانند.
آنها می توانند با یک حرکت بپرند و پوست سفیدشان نیز آنها را در سرزمین های برفی استتار می کند. در حال حاضر بسیاری از بزها در مزارع و روستاها زندگی می کنند و برای استفاده های مختلف پرورش داده می شوند.
تفاوت بز و گوسفند چیست؟
بز حیوانی است از خانواده گاوسانان است و حدود ده هزار سال پیش برای اولین بار در فلات ایران اهلی شده است. بزها بطور کلی از نظر ظاهری شبیه به گوسفندان هستند ولی با کمی دقت متوجه می شوید که بزها کمی کوچکتر از گوسفند هستند و در زیر چانه آنها نیز دو زائده ریش مانند که گاهی بلند و گاهی کوتاه است دیده می شود. علاوه بر این دم بزها کوتاه و به سمت بالا قرار دارد و برخلاف گوسفندان بدن آنها مو و کرک دارد. که این مو صاف و یا گاهی مجعد و در رنگ های مختلف است و در بعضی از نژادها نرم و لطیف و در بعضی دیگر زبر و خشن است.
حقایقی جالب در رابطه با بزها
شیر بز بسیار سالم تر از شیر گاو است و برای اکثر افراد هضم آن آسان تر است. همچنین سرشار از مواد مغذی است. علاوه بر این نیز سطح ویتامین A، کلسیم و نیاسین در شیر بز بیشتر از شیر گاو است.
بزها از صدای عطسه به عنوان هشدار به یکدیگر در مورد خطر، چه واقعی و چه خیالی استفاده می کنند. علاوه بر این آنها آب را دوست ندارند و ترجیح می دهند از روی نهرها و گودال ها بپرند تا اینکه در داخل آنها قدم بگذارند.
سم بزها به خوبی برای زندگی بر روی صخره ها سازگار است. زیرا از بیرون سخت و مستقیم هستند، در حالی که داخل آن انعطاف پذیر و نرم است. این ویژگی آنها را قادر می سازد تا در مناطق صخره ای و کوهستانی به راحتی حرکت کنند.
بدن بزها از انواع مختلف پشم پوشیده شده است که نوع و رنگ آن برای انواع بز متفاوت است. این پوشش پشمی بزها را در زمستان گرم و در تابستان خنک نگه می دارد. علاوه بر این نیش زدن حشرات را سخت کرده و کمک می کند چوب و چیزهایی از این قبیل به بدن آنها آسیب نزند.
بزها حیواناتی اجتماعی هستند که به صورت گله ای زندگی می کنند، هرچند بزها زمانی که با سایر بزها، حیوانات و انسان ها تعامل اجتماعی داشته باشند، شادتر هستند. بزها حتی می توانند انسان خوشحال را از انسان ناراحت تشخیص دهند و ترجیح می دهند با افراد شاد وقت بگذرانند.
به دلیل اینکه تمام نژادهای بز از نسل بزهای کوهستانی هستند همه آنها کوهنوردان عالی هستند که به راحتی می توانند از کوه و صخره بالا روند. بزهای کوهی می توانند تا ارتفاع 3.5 متری بالا بپرند. برخی از بزها نیز در حال بالا رفتن از درختان نیز مشاهده شده اند.
بزها مردمک های مستطیلی دارند
مردمک مستطیلی به آنها اجازه می دهد تا میدان دید وسیع تری نسبت به انسان و سایر حیواناتی که مردمک های دایره ای دارند، داشته باشند. آنها می توانند 320-340 درجه اطراف خود را بدون نیاز به حرکت سر خود ببینند. توانایی دیدن همه چیز در اطراف آنها، به جز آنچه که مستقیماً در پشت آنها قرار دارد، برای مراقبت از خود در مقابل شکارچیان بسیار مفید است. با این حال، بزها اگر بخواهند به بالا یا پایین نگاه کنند، به دلیل شکل مردمک مستطیلی، باید سر خود را حرکت دهند.
بزها چه می خورند؟
بزها گیاهخوار هستند، یعنی فقط گیاهان را می خورند. بزهای اهلی اغلب علف می خورند، اما نژادهای مختلف می توانند از انواع پوشش گیاهی تغذیه کنند. به عنوان مثال، بزهای کوهی خزه می خورند.
افرادی که از بزها به عنوان حیوان اهلی نگهداری می کنند باید به تغذیه آنها توجه زیادی داشته باشند. یونجه با کیفیت همراه با چمن های بلند بهترین غذا برای بزها است. بزها بسیار ریزه خوار هستند. آنها لب های بسیار حساسی دارند که از آنها برای جستجوی غذای تمیز و خوشمزه استفاده می کنند.
آنها اغلب از خوردن یونجه ای که به مدت یک روز روی آن راه رفته یا خوابیده اند، خودداری می کنند. به همین دلیل گفته می شود آنها نسبت به گوسفند، گاو و خوک حیوانات تمیزتری هستند زیرا از خوردن مواد غذایی بی کیفیت خودداری می کنند.
بزها فقط از یک طرف دهان خود برای جویدن استفاده می کنند به همین دلیل است که آرواره های آنها در حین جویدن به صورت دایره ای حرکت می کنند. علاوه بر این بز از طریق قورت دادن و سپس بازگرداندن غذای خود به دهان به هضم و جذب بهتر آن کمک می کند.
چرخه زندگی و تولید مثل بز
بزها ها بسته به نژاد و وضعیت تغذیه ای بین 3 تا 15 ماهگی به بلوغ می رسند. در آب و هوای معتدل، فصل تولید مثل با کوتاه شدن طول روز شروع می شود و در اوایل بهار یا قبل از آن به پایان می رسد.
در مناطق استوایی، بزها در هر زمانی از سال قادر به تولید مثل هستند. طول مدت بارداری بز ماده تقریباً 150 روز است. مادر اغلب جفت را می خورد، که مواد مغذی مورد نیاز او را تامین کرده و به جلوگیری از خونریزی کمک می کند.
بزها معمولا در هر بارداری دو تا سه بزغاله به دنیا می آورند و بزغاله ها چند دقیقه بعد از تولد می توانند روی پای خود بایستند. هر بچه صدا و بوی منحصر به فردی دارد که مادرش می تواند از طریق آن بزغاله را تشخیص دهد. زیرا بزها نمی توانند بچه های خود را با دیدن تشخیص دهند.
دشمن بز در طبیعت
دشمنان بز در طبیعت گرگ، پلنگ، کفتار، عقاب و روباه هستند. خصوصا بزغاله ها در معرض خطر هستند و بیشتر از بزهای نر و ماده بالغ توسط حیوانات شکار می شوند. علاوه بر این شکار بی رویه انسان ها نیز باعث کاهش جمعیت این گونه جانوری شده است.
بزها چقدر عمر می کند؟
بزها به طور کلی حیوانات مقاومی در نظر گرفته می شوند زیرا در بسیاری از موقعیت ها به مراقبت های پزشکی کمی احتیاج دارند حتی اگر در معرض برخی بیماری ها قرار بگیرند. بیماری های تنفسی از جمله ذات الریه، انگل های داخلی، مسمومیت بارداری و مسمومیت خوراکی عواملی هستند که سلامت بزها را به خطر می اندازند. اما بطور کلی در شرایط عادی و با نگهداری مناسب عمر یک بز 12 سال است، اما مواردی وجود داشته است که بزها تا 15 سال نیز زنده مانده اند.
فواید بز برای انسان چیست؟
بزها حیوانات شگفت انگیزی هستند. بزها سخت و همه کاره هستند و بیشتر از آنچه تصورش را بکنید کاربرد دارند. بزها تقریباً در هر مکانی می توانند زنده بمانند و رشد کنند. دلایل اولیه اهلی کردن بزها نیاز به مو، گوشت و شیر بز بود. از پوست بز نیز تا قرون وسطی برای ساختن بطری برای نگهداری آب و شراب برای افرادی که در سفر بودند استفاده می شد. گوشت و شیر بز هنوز هم امروزه مصرف می شود و شیر بز به عنوان یک جایگزین سالم برای شیر گاو محبوب شده است زیرا هضم شیر بز راحت تر از شیر گاو است و مهمتر اینکه می توان از آن برای تغذیه بیشتر حیوانات استفاده کرد.
علاوه بر شیر از پوست بز نیز امروزه برای ساخت دستکش و سایر اقلام مانند جامپر و ژاکت کش باف پشمی و انواع دیگر لباس های پشمی استفاده می شود. با این حال، همه بزها فقط برای تامین مواد غذایی انسان و سایر نیازهای انسان استفاده نمی شوند در مواردی نیز بسیاری از مردم از بزها به عنوان حیوان خانگی نگهداری می کنند.
بزها برای قرن ها نقش مهمی در کشاورزی داشته اند. آنها نه تنها شیر و گوشت را تامین می کنند، بلکه توانایی آنها برای چرا در زمین های خشک و کم حاصلخیز آنها را به ماشین های چمن زنی طبیعی عالی تبدیل می کند. بزها می توانند علف های هرز را پاک کنند و به بازسازی زمین کمک کنند و از رشد بیش از حد این علف های هرز جلوگیری کنند، این توانایی یکی از دلایلی است که بزها به عنوان یک گزینه مهم در کشاورزی در نظر گرفته می شوند.
آیا بزها در خطر انقراض هستند؟
بیشتر بزهای وحشی آسیب پذیر، در معرض تهدید یا در معرض خطر انقراض قرار گرفته اند و طبق اعلام اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت، جمعیت بزها به حدود 30 درصد کاهش پیدا کرده است. در کوههای قفقاز نیز در سه نسل گذشته بزهای آن ناحیه بیش از 50 درصد کاهش جمعیت داشته اند.
دانش آموزان و بچه های عزیز؛ در این مقاله کودکانه اطلاعات مهم و مفیدی درباره بز برای دبستان و سایر پایه های تحصیلی تهیه شد که امیدواریم این مطلب مفید بوده باشد.
بیشتر بخوانید:
