معنی شعر کار و تلاش درس هفدهم پنجم ✅ (کلمات ، متضاد و هم خانواده)

۱- به راهی در، سلیمان دید موری *** که با پای ملخ میکرد زوری

معنی: سلیمان(ع) در گذرگاهی مورچه‌ای دید که با پایِ ملخی درگیر بود و با همه توان می‌کوشید آن را بکشد.

۲- به زحمت، خویش را هر سو کشیدی *** وزان بار گران، هر دَم خمیدی

معنی: به دشواری خود را به سویی و سوی دیگر می‌کشید و زیر سنگینی آن بار، پیاپی خم می‌شد.

۳- ز هر گردی، برون افتادی از راه *** زهر بادی، پریدی چون پر کاه

معنی: با هر گرد و خاکی از مسیر منحرف می‌شد و با هر نسیمی چون پرِ کاه جا‌به‌جا می‌گشت.

۴- چنان بگرفته راه سعی در پیش *** که فارغ گشته از هر کس، جز از خویش

معنی: آن‌چنان سخت می‌کوشید که جز به کارِ خود به هیچ‌کس دیگر نمی‌اندیشید.

۵- به تندی گفت: «کای مسکین نادان *** چرایی فارغ از مُلک سلیمان؟»

معنی: سلیمان با شتاب گفت: ای بینوای ناآگاه! چرا از پادشاهی سلیمان بی‌خبر مانده‌ای؟

۶- بیا زین ره، به قصر پادشاهی *** بخور در سفره ی ما، هر چه خواهی

معنی: از همین راه به کاخ ما بیا و بر سفره‌مان هر چه می‌خواهی میل کن.

۷- چرا باید چنین خونابه خوردن *** تمام عمرِ خود را بار بردن

معنی: چرا باید این‌گونه رنج بکشی و سراسر عمرت را به بارکشی بگذرانـی؟

۸- ره است اینجا و مردم رهگذارند *** مبادا بر سرت پایی گذارند

معنی: اینجا گذرگاه مردمان است؛ مبادا پای رهگذری بر تو نهاده شود.

۹- مکش بیهوده این بار گران را *** میازار از برای جسم، جان را

معنی: این بارِ سنگین را بی‌دلیل بر دوش مگذار و برای آسایشِ تن، جانت را نیازار.

۱۰- بگفت: «از سور، کمتر گوی با مور *** که موران را، قناعت خوشتر از سور

معنی:مور گفت: از جشن و سور با مور کم‌تر سخن بگو؛ برای ما قناعت از سور دل‌پذیرتر است.

۱۱- نیفتد با کسی ما را سر و کار *** که خود، هم توشه داریم و هم انبار

معنی: ما محتاجِ کس نمی‌شویم؛ خودمان هم آذوقه داریم و هم انبار برای نگهداری آن.

۱۲- مرا امید راحت هاست زین رنج *** من این پای ملخ، ندهم به صد گنج

معنی: از این رنج، امیدِ آسایش دارم؛ این پایِ ملخ را به صد گنج هم عوض نمی‌کنم.

۱۳- گَرَت همواره باید کامکاری *** ز مور آموز رسم بُردباری

معنی: اگر پیوسته کامیابی می‌خواهی، از مورچه شیوهٔ شکیبایی و پایمردی را بیاموز.

۱۴- مرو راهی که پایت را ببندند *** مکن کاری که هُشیاران بخندند

معنی: به مسیری مرو که گرفتار شوی و کاری مکن که خردمندان به کارِ نابجايت بخندند.

۱۵- گهِ تدبیر، عاقل باش و بینا *** ره امروز را مسپار فردا

معنی: هنگام اندیشیدن، هوشیار و دوربین باش؛ کار امروز را به فردا میفکن.

۱۶- بکوش اندر بهارِ زندگانی *** که شد پیرایه ی پیری، جوانی

معنی:در بهارِ زندگی یعنی جوانی بکوش؛ که جوانی زیور و سرمایهٔ روزگارِ پیری است.