معنی درس دوم عجایب صنع حق تعالی + آرایه های ادبی خلاصه و مفهوم درس

در اين قسمت از کتاب فارسي نهم، درس دوم با عنوان عجايب صنع حق تعالي آماده شده است. در اين مطلب مي‌توانيد متن کامل درس و مفهوم آن به زبان ساده را بخوانيد. همچنين معني کلمات مهم صفحه به صفحه، همراه با نکته هاي ادبي و دانش زباني آورده شده است.

در ادامه نيز بخش تاريخ ادبيات درس و يک خلاصه جامع به همراه نتيجه و پيام درس تهيه شده تا دانش آموزان بتوانند به خوبي اين درس را ياد بگيرند و براي امتحان آماده شوند.

معنی درس دوم عجایب صنع حق تعالی

بدان که هرچه در وجود است، همه صُنع خدای تعالی است. آسمان و آفتاب و ماه و ستارگان و زمین و آنچه بر وی است، چون کوه‌ها و بیابان‌ها و نهرها و آنچه در کوه‌هاست، از جواهر و معادن و آنچه بر روی زمین است، از انواع نباتات و آنچه در برّ و بَحر است، از انواع حیوانات و آنچه میان آسمان و زمین است، چون میغ و باران و برف و تَگَرگ و رعد و برق و قُوسِ قُزَح و علاماتی که در هوا پدید آید، همه عجایب صُنعِ حق تعالی است و این همه آیات حق تعالی است که تو را فرموده است تا در آن نظر کنی. پس اَندر این آیات، تفکر کن.

مفهوم: بدان که هر چیزی در این جهان وجود دارد، همه را خداوند آفریده است. آسمان و خورشید و ماه و ستاره‌ها، زمین و هر چه روی آن است مثل کوه‌ها، بیابان‌ها و رودخانه‌ها، سنگ‌های قیمتی و معدن‌ها در دل کوه، گیاهان گوناگون روی زمین، همه‌ی حیوانات در خشکی و دریا، و حتی آنچه میان آسمان و زمین دیده می‌شود مانند ابر و باران و برف و تگرگ و رعد و برق و رنگین‌کمان و هر نشانه‌ای که در هوا پدید می‌آید، همه ساخته‌ی خداوند است. این‌ها نشانه‌های قدرت خدا هستند و انسان باید به آن‌ها نگاه کند و در آن‌ها اندیشه نماید.

واژه های مهم

صنع: آفرینش، کار آفریدن

خدای تعالی: خداوند بلندمرتبه (نکته: واژه «خدای» در اینجا ساکن خوانده می‌شود)

بر: رو، سطح، بالا

نهر: رود، جویبار

جواهر: جمع جوهر، به معنی گوهرها و سنگ‌های قیمتی

معادن: جمع معدن، جای بیرون آوردن فلزها و سنگ‌های ارزشمند

نباتات: جمع نبات، گیاهان گوناگون

بَر: خشکی، سرزمین در مقابل دریا

بحر: دریا

میغ: ابر

قوس قزح: رنگین‌کمان

علامات: جمع علامت، نشانه‌ها

پدید آید: آشکار شود، به وجود آید

اندر: در، داخل

آیات: جمع آیه، نشانه‌ها

تو را فرموده است: به تو دستور داده است

نکته های ادبی

✨ مراعات نظیر: کنار هم آوردن واژه هاي هم جنس مثل «ماه، آفتاب و ستاره» يا «کوه، زمين و بيابان» و نيز «ميغ، باران، برف، تگرگ، رعد و برق، قوس قزح» براي نشان دادن گستردگي آفرينش

⚡ تضاد: واژه هاي «آسمان و زمين» و «بحر و بر» تقابل دارند و متن را زيباتر کرده اند

🌿 تکرار هنري: عبارت «آنچه» چند بار تکرار شده تا بر شمار و تنوع آفريده هاي خداوند تاکيد کند

دانش زباني

📌 در جمله «تو را فرموده است»، واژه ي «را» به معناي «به» است؛ پس «تو» نقش متمم دارد

📌 در عبارت «آسمان و آفتاب و ماه و ستارگان و زمين و آنچه بر وي است»، ضمير «وي» به «زمين» برميگردد. در متون قديم براي غيرانسان هم از «وي» استفاده ميشده است

📌 جمله هاي متن بيشتر با حرف «و» به هم عطف شده اند که باعث آهنگ دار شدن نثر و تاکيد بر گستردگي مخلوقات ميشود

معنی کلمات صفحه 18 فارسي نهم

معنی کلمات صفحه 19 فارسي نهم

تاریخ ادبیات عجایب صنع حق تعالی

درس «عجایب صنع حق تعالی» برگرفته از نوشته های امام محمد غزالی است. او از دانشمندان بزرگ و اثرگذار قرن پنجم هجری بود و ميان سال هاي ۴۵۰ تا ۵۰۵ هجري زندگي کرد. غزالي از برجسته ترين چهره هاي دوره سلجوقي به شمار ميرود و در زمينه هاي مختلف مانند فقه، حکمت و علم کلام سرآمد بود. از مهم ترين آثار او مي توان به کيمياي سعادت، احياي علوم الدين و نصيحه الملوک اشاره کرد. نوشته هاي غزالي جايگاهي ويژه در تاريخ فرهنگ و انديشه اسلامي دارند و بخش «عجايب صنع حق تعالي» نمونه اي روشن از نگاه دقيق و عارفانه او به آفرينش و نشانه هاي قدرت خداوند است.

خلاصه درس دوم فارسی نهم (عجایب صنع حق تعالی)

نویسنده در این درس انسان را به اندیشه در آفرینش فرا می‌خواند. او می‌گوید هرچه در جهان هست، از آسمان و خورشید و ماه و ستارگان تا زمین، کوه‌ها، رودها، گیاهان، جانوران خشکی و دریا و حتی پدیده‌هایی مانند ابر، باران، برف، رعد و برق و رنگین‌کمان، همه نشانه‌های قدرت خداوند هستند و باید در آن‌ها فکر کرد.

زمین مانند فرشی گسترده در اختیار انسان قرار گرفته است. از دل سنگ‌های سخت آب‌های شیرین بیرون می‌آید و در فصل بهار زمین زنده و رنگارنگ می‌شود؛ همچون پارچه‌ای ابریشمی که هزاران رنگ دارد.

پرندگان و حشرات هر یک با صورتی متفاوت آفریده شده‌اند. خداوند به همه آن‌ها آموخته چگونه غذا پیدا کنند، از فرزندانشان نگهداری کنند و خانه بسازند. مورچه هم نمونه‌ای از این نظم و تدبیر است که در وقت مناسب غذایش را جمع می‌کند.

نویسنده یادآوری می‌کند که انسان در برابر نقش و نگار یک خانه شگفت‌زده می‌شود، اما از این جهان پهناور که خانه خداست تعجب نمی‌کند. در حالی که زمین فرش این خانه، آسمان سقفی بی‌ستون، ماه چراغ، خورشید شعله و ستارگان قندیل‌های آن هستند.

در پایان، انسان به مورچه‌ای در قصر تشبیه می‌شود که جز غذای خود چیزی نمی‌بیند. نویسنده می‌گوید اگر می‌خواهی مانند مورچه بمانی، بمان، اما اگر نه، راهی برایت باز است تا در باغ معرفت خداوند قدم بزنی، چشم باز کنی و شگفتی‌های آفرینش را ببینی.

نتیجه درس دوم

انسان اگر تنها به نیازهای کوچک خود بسنده کند، مثل مورچه‌ای است که از عظمت قصر بی‌خبر است. اما اگر چشم باز کند و در نشانه‌های جهان بیندیشد، به بزرگی خالق پی می‌برد و راهی برای شناخت خداوند می‌یابد.

پیام درس دوم

این جهان پر از نشانه‌های خداست؛ آسمان و زمین، خورشید و ماه، باران و رنگین‌کمان و همه موجودات یادآور قدرت آفرینش هستند. انسان باید از این شگفتی‌ها غافل نماند، نگاهش را عمیق‌تر کند و با اندیشه در آن‌ها به معرفت و شناخت حقیقی برسد.

قبلی:

معنی حکایت سفر فارسی پایه نهم + خلاصه ، پیام و نتیجه حکایت

بعدی :

سوالات درس دوم فارسی نهم با جواب + پاسخ خودارزیابی ، فعالیت نوشتاری و گفت و گو