درس هفتم درس آزاد فرهنگ بومی صفحه ۵۴ کلاس ششم ✅ درک مطلب و زبان محلی
جواب درس هفتم فارسی ششم فرهنگ بومی ۱ + درک مطلب و زبان محلی صفحه ۵۵

در این مطلب از تاپناپ، پاسخ کامل درس هفتم فارسی ششم دبستان با عنوان «درس آزاد: فرهنگ بومی ۱» را برای شما آماده کردهایم. در این مجموعه، جواب تمامی پرسشهای بخش «درک مطلب» و «زبان محلی» صفحات ۵۴ و ۵۵ بهصورت دقیق و منظم ارائه شده است. همچنین تلاش کردهایم با توضیحات تکمیلی، شما را با مفاهیم فرهنگی و بومی مطرحشده در این درس بیشتر آشنا کنیم تا علاوه بر یادگیری پاسخها، درک عمیقتری از محتوای درس و اهمیت فرهنگ محلی به دست آورید. این مطلب میتواند منبعی کامل برای مطالعه، مرور و آمادگی در فعالیتهای کلاسی و امتحانات باشد.
آنچه در این مطلب خواهید دید
متن درس آزاد فرهنگ بومی ۱ از درس هفتم فارسی ششم
آخرین زنگِ چهارشنبه که خورد، خانم سلیمی اعلام کرد هفتهٔ آینده «روز فرهنگ» داریم و گروه «سپهر» باید روزنامهدیواریای بسازد که فرهنگِ بومی ایران را یکجا و پیوسته نشان دهد. قرار شد روایت از «زبان» آغاز شود؛ زبانی که سدههاست قصهها، لالاییها و ضربالمثلهای مردم را به هم میدوزد و امروز هم میان فارسیزبانانِ ایران و همسایگان زنده است. سپس رشتهٔ داستان به «آیینها» رسید: نوروز با خانهتکانی، هفتسین و دیدوبازدید، یلدا با قصه و انار، و چهارشنبهسوری با آتش و شادی؛ آیینهایی که هم یادگار گذشتهاند و هم تمرینِ باهمبودن. بعد، نوبتِ «هنر» شد: گنبدها و بادگیرهای سازگار با اقلیم، کاشیهای فیروزهای، فرشهای دستباف با نقشهای داستانگو، سفال، نگارگری و خوشنویسیِ نستعلیق که به واژهها جان میدهد. در ادامه، «زندگیِ روزمره» تصویر شد: نانها و آشهای محلی، پوشاک رنگارنگِ اقوام، موسیقی و بازیهای بومی که شادیهای کوچکِ خانهها را بزرگ میکنند. متن در پایان به یک نتیجهٔ روشن رسید: فرهنگ بومی فقط خاطره نیست؛ راه و رسمِ امروزِ ما برای احترام، همدلی و ساختن فردایی روشن است—وقتی از زبان تا آیین و از هنر تا زندگی کنار هم مینشینند، «ما» کاملتر دیده میشویم.
درک مطلب
۱) چرا روایت از «زبان» شروع شد؟
پاسخ: چون زبان نخِ پیوندِ قصهها و تجربههای مردم است و دیگر عناصر فرهنگ را به هم وصل میکند.
۲) دو پیامِ مشترکِ نوروز و یلدا چیست؟
پاسخ: گردهمآیی خانواده و امید به آغازِ بهتر.
۳) کدام ویژگیِ هنر ایرانی در متن برجسته شد؟
پاسخ: هماهنگی با طبیعت و معنا؛ مثل بادگیر و گنبد و نقشهای داستانگو در فرش.
۴) منظور از «فرهنگ بومی فقط خاطره نیست» چیست؟
پاسخ: این عناصر هنوز در زندگیِ امروز کارکرد دارند و به همدلی و پیشرفتِ جمعی کمک میکنند.
درس آزاد درس هفتم فارسی ششم در مورد شب یلدا
یلدا آخرین شبِ پاییز و بلندترین شبِ سال است؛ شبی که مردمِ ایران باور دارند از پسِ آن، روزها کمکم بلندتر میشود و «نور» بر «تاریکی» غلبه میکند. در این شب، خانوادهها معمولاً در خانهٔ بزرگترها دور هم جمع میشوند؛ کنار کرسی یا سفرهای رنگارنگ مینشینند، میوههای سرخفام مثل هندوانه و انار میخورند و آجیلِ مخصوص شبِ چله را مزهمزّه میکنند. قصهگوییِ بزرگترها، خواندنِ شعر—بهویژه حافظ و فردوسی—گفتنِ ضربالمثل و چیستان، و گاهی گرفتن «فالِ حافظ» (با راهنمایی بزرگترها) از رسمهای دلنشین این شب است. در برخی نواحی، یلدا را «چِلّه» مینامند: «چلّهٔ بزرگ» از آغاز زمستان تا دههٔ نخست دی و پس از آن «چلّهٔ کوچک» میآید. رنگِ قرمزِ انار و هندوانه یادآورِ شور و زندگی است و دورهمیِ خانوادگی، پیام اصلی یلدا را یادآور میشود: گرمکردنِ دلها با مهربانی، شکرگزاریِ نعمتها و امید به فردایی روشنتر. یلدا فقط یک جشنِ خوراکی و شعر نیست؛ فرصتی است برای احترام به بزرگترها، یادکردِ خاطرهها و پاسداشتِ فرهنگِ ایرانی که نسل به نسل منتقل شده است.
سوالات درک مطلب (کوتاه)
- یلدا چه شبی است و چرا در فرهنگ ایرانی مهم به شمار میآید؟
- سه رسم یا فعالیتِ رایجِ شبِ یلدا را نام ببرید.
- چرا در یلدا از انار و هندوانه بیشتر استفاده میشود و این خوراکیها چه نمادی دارند؟
- نقشِ بزرگترهای خانواده در این شب چیست و چه ارزشی را تقویت میکند؟
- منظور از «چلهٔ بزرگ» و «چلهٔ کوچک» چیست؟
- یلدا چه پیامی دربارهٔ «نور و تاریکی» به ما میدهد؟
- یک نمونه پیوند یلدا با ادبیات فارسی را ذکر کنید.
- اگر بخواهید پیام یلدا را در یک جمله بنویسید، چه مینویسید؟
پاسخهای پیشنهادی (خیلی کوتاه)
- بلندترین شبِ سال؛ نشانهٔ آغازِ بلندشدن روزها و امید.
- دورهمی خانوادگی، قصهگویی/شعرخوانی، خوردن انار و هندوانه و آجیل.
- رنگِ سرخِ آنها نمادِ گرمی، شور و زندگی است.
- قصه میگویند، تجربهها را منتقل میکنند؛ احترام و همدلی را تقویت میکند.
- دو دورهٔ زمستانی در فرهنگ عامه: نخستین بخشِ زمستان (چلهٔ بزرگ) و پس از آن چلهٔ کوچک.
- امید به پیروزیِ روشنایی و آغازِ روزهای روشنتر.
- خواندنِ حافظ و فردوسی، فال حافظ، نقلِ ابیاتِ مرتبط با شب و امید.
- «یلدا یعنی کنارِ همبودن و امید به فردای روشنتر.»
جواب زبان محلی درس هفتم صفحه ۵۵ فارسی ششم
معادلِ واژههای زیر را در زبانِ محلّیِ خود بنویسید.
علاوه بر واژههای بالا، دو واژهی خوشآهنگِ دیگر به زبانِ محلّیِ خود بنویسید.
پدر:
- پی یَر (تربتِ حیدریه)
- پی یِر (مازندرانی)
- پِئَر/پئر (گیلکی)
- دَدَ (تالشی)
- باوگ (کردی)
- بوه/بَو (لُریِ بختیاری)
- پیَر (یزدی)
مادر:
- مَر (تربتِ حیدریه)
- مار (مازندرانی)
- نَنَ (تالشی)
- نی (گیلکی)
- دالگ (کردی)
- دا (لُریِ بختیاری)
- مَما (یزدی)
خواهر:
- خوار (تربتِ حیدریه)
- خاخِر (مازندرانی)
- خاخور (گیلکی)
- خالا (تالشی)
- تاتی (کردی)
- دَده (لُریِ بختیاری)
- خواار / آواجی (یزدی)
برادر:
- بِرار (تربتِ حیدریه)
- بِرار (مازندرانی)
- بَرَر (گیلکی)
- برا (تالشی)
- برا (کردی)
- گهگه / گِئو (لُریِ بختیاری)
- بِرادَر (یزدی)
پسر:
- پسر (تربتِ حیدریه)
- پسر (مازندرانی)
- وِچه (گیلکی)
- زوئهَ (تالشی)
- کور (کردی)
- کُر (لُریِ بختیاری)
- پُسَر (یزدی)
دختر:
- دختر (تربتِ حیدریه)
- دِتِر (مازندرانی)
- کیجا (گیلکی)
- کَلا / کَلَ (تالشی)
- دُویهت (کردی)
- دُر / دُحدَر (لُریِ بختیاری)
- دَخت (یزدی)
اگر به دنبال مجموعهای جامع برای یادگیری بهتر فارسی ششم دبستان هستید، تاپناپ با تهیه و ارائه پاسخهای تشریحی، توضیح مفاهیم کلیدی، بررسی واژگان مهم و نکات آموزشی، منبعی کامل و کاربردی برای دانشآموزان فراهم کرده است. این مطالب به شکلی تدوین میشوند که علاوه بر پوشش کامل تمرینها و فعالیتهای کتاب، شما را با مفاهیم عمیقتر هر درس نیز آشنا کنند و یادگیری را سادهتر و لذتبخشتر سازند.
در همین راستا، پاسخ کامل «درس هفتم – درس آزاد: فرهنگ بومی ۱» فارسی ششم دبستان را نیز آماده کردهایم که شامل جواب بخشهای «درک مطلب» و «زبان محلی» صفحات ۵۴ و ۵۵ است. این مجموعه با هدف کمک به مرور سریع، درک دقیق و آمادگی بیشتر در فعالیتهای کلاسی و امتحانات، بهصورت منظم و قابل فهم ارائه شده است.
قبلی :