مطالب درسی

معنی بخوان و بیندیش هدهد فارسی ششم صفحه ۲۰ ✅ کلمات هم خانواده و مخالف

در این مطلب از تاپ‌ناپ دربارهٔ درس «هُدهُد» فارسی ششم، معنی واژه‌ها و ترکیب‌های کلیدی، هم‌خانواده‌های مهم، متضادها و مخالف‌های متن، به‌همراه خلاصهٔ داستان و پیام و نتیجه‌گیری آن را یک‌جا گردآوری و منسجم ارائه کردیم تا برای مرور و آمادگی امتحان به‌کار بیاید.

دانلود متن بخوان بیندیش هدهد فارسی ششم

معنی کلمات «هُدهُد» — صفحهٔ ۲۰ فارسی ششم

هُدهُد: پرنده‌ای شناخته‌شده در ادب فارسی با کاکلِ برجسته (شانه‌به‌سر) گرفتار: در بند افتاده، مقید
زیرک: زودفهم و نکته‌سنج خوراک: آنچه برای خوردن به کار می‌رود
لانه: آشیانهٔ پرنده طمع: میلِ سیری‌ناپذیر به بیشتر خواستن
غفلت: بی‌توجهی و از یاد بردنِ امر مهم خاطر: ذهن و یاد، اندیشهٔ دل
ریزه‌های نان: ذرات و خرده‌های کوچک نان آسوده: بی‌دغدغه و آرام
تله: ابزارِ به‌دام‌انداختنِ جانور خلوت: جایی آرام و دور از جمع، تنهاییِ دلخواه
امثال: نمونه‌ها و مانندها (جمعِ «مثل») می‌رمید: می‌گریخت، رم می‌کرد
بیهوده: بی‌ثمر، بی‌نتیجه قسمت: بخت و بهرهٔ مقدر (سرنوشت)
فریب: گول‌زدن، نیرنگ مرغ: پرنده (مانند ماکیان)
تازه: نو و به‌تازگی پدیدآمده بهانه: دلیلِ ظاهری و دستاویزِ کار
مواظب: هوشیار و مراقبِ اوضاع تنبل: کم‌کار و بی‌حوصله
مغرور: خودبزرگ‌بین و متکبر خطاکار: کسی که مرتکبِ تقصیر یا گناه شده است
پَخمه: کم‌تدبیر و دست‌وپاچلفتی

هم‌خانواده‌های «بخوان و بیندیش: هُدهُد» — فارسی ششم

آواز = آوا
باهوش = هوش
امثال = مثل
غفلت = غافل، مغفول
خاطر = خاطره، خاطرات

زیرک = زیرکی
آشیانه = آشیان
پیرزن = پیر، پیری
باغ = باغبان، باغچه
درخت = درختان، درختچه
دام = دام‌گذار، دام‌گذاری
تله = تله‌گذاری
کودکان = کودک، کودکی
گرفتار = گرفتاری
نجات = نجات‌بخش، نجات‌دهنده
مغرور = غرور
تنبل = تنبلی
اشتباه = اشتباهات
خوراک = خوراکی
خبر = اخبار
رها = رهایی
نتیجه = نتایج

متضادهای «بخوان و بیندیش: هُدهُد» — فارسی ششم

غفلت آگاهی، بیداری
باهوش بی‌هوش
طمع امید، توقع
زیرک پخمه
مواظب غافل
گرفتار آزاد
مغرور فروتن
بیهوده سودمند
خلوت شلوغ

خلاصه «بخوان و بیندیش هُدهُد (فارسی ششم): هدهدی باهوش و مغرور که با پیرزنی مهربان در باغ رفت‌وآمد دارد، هشدار او را دربارهٔ دامِ کودکان جدی نمی‌گیرد. وقتی باغ خلوت می‌شود، به طمعِ دانه پایین می‌آید و در توری که یکی از بچه‌ها جا گذاشته گرفتار می‌شود. پیرزن او را نجات می‌دهد و می‌گوید «گرفتاری» نتیجهٔ غفلت و انتخاب نادرست است، نه «قسمت». هدهد می‌پذیرد که با وجود زیرکی، دچار اشتباه شده است. پیام داستان: هوشیاری باید با فروتنی و پرهیز از طمع همراه باشد و نباید خطا را پشتِ بهانهٔ سرنوشت پنهان کرد.

پیام و نتیجه‌گیری «هدهد»: داناییِ بی‌فروتنی به دام می‌افتد. هدهد باهوش، هشدارِ خیرخواهانه را نادیده گرفت و به‌خاطر طمع و غفلت گرفتار شد؛ پیرزن یادآور شد که «گرفتاری» حاصلِ انتخاب نادرست است، نه «قسمت». پس برای رهایی از دام‌ها باید هوشیاری را با فروتنی، قناعت، دوراندیشی و پذیرش نصیحتِ دلسوزان همراه کنیم، مسئولیت خطاها را بپذیریم و هر لغزش را به فرصتی برای اصلاح و پختگی تبدیل کنیم.

5/5 - (1 امتیاز)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا