معنی توفیق ادب فارسی هفتم صفحه ۳۶ ✅ آرایه های ادبی
معنی شعر توفیق ادب فارسی هفتم صفحه ۳۶ + آرایه های ادبی

در این مطلب از تاپ ناپ، شعر زیبای «توفیق ادب» صفحه ۳۶ فارسی هفتم به طور کامل بررسی شده است. ابتدا معنی ساده و روان هر بیت همراه با آرایه های ادبی و جملات آن بیان شده، سپس واژه های مهم و دشوار شعر توضیح داده شده است. در ادامه خلاصه شعر آورده شده، پیام و مفهوم کلی آن شرح داده شده و در پایان جمع بندی نهایی برای درک بهتر دانش آموزان ارائه گردیده است.
آنچه در این مطلب خواهید دید
معنی شعر توفیق ادب فارسی هفتم
۱- ای خدا! ای فضل تو حاجت روا ◈※◈ با تو یاد هیچکس نبُود روا
معنی:ای پروردگاری که مهربانی و لطف تو نیازهای ما را برطرف میسازد، در کنار وجود تو شایسته نیست که کسی دیگری یاد شود.
- روا (مصراع اول): برآورده کردن
- روا (مصراع دوم): شایسته بودن
آرایهها: قافیه: روا و روا – تضاد معنایی دو کاربرد «روا» – «فضل»: نیکویی، بخشش – توفیق ادب: امکان ادب داشتن
۲- قطرهٔ دانش که بخشیدی ز پیش ◈※◈ متّصل گردان به دریاهای خویش
معنی: خدایا! دانشی اندک که به ما عطا کردی، به دریای بیکران علم خودت پیوند بده تا بیشتر بدانیم.
- قطره: نماد اندکی
- دریا: نماد فراوانی
آرایهها: قافیه: پیش و خویش – نمادپردازی: قطره و دریا – مفهوم بیت: درخواست افزونی علم
۳- صد هزاران دام و دانه است ای خدا ◈※◈ ما چو مرغان حریصی بینوا
معنی: ای خدا، در مسیر زندگی ما مشکلات و گرفتاریهای بسیاری وجود دارد، و ما همچون پرندگانی طمعکار و ناتوان هستیم.
- دام و دانه: نشانه مشکلات و سختیهای دنیا
- مرغ: نماد انسان ضعیف و گرفتار
آرایهها: قافیه: خدا و نوا – تشبیه انسان به مرغ – مراعات نظیر: دام، دانه، مرغ
۴- گر هزاران دام باشد هر قدم ◈※◈ چون تو با مایی، نباشد هیچ غم
معنی: اگر در هر قدم هزاران گرفتاری باشد، وقتی حضور تو را احساس کنیم، غمی باقی نمیماند.
آرایهها: قافیه: قدم و غم – تضاد: دام/غم در برابر حضور خدا
۵- از خدا جوییم، توفیق ادب ◈※◈ بیادب، محروم شد از لطف رب
معنی: از خدا یاری میطلبیم تا در مسیر ادب و نیکرفتاری موفق باشیم؛ زیرا انسان بیادب از رحمت پروردگار بیبهره است.
آرایهها: تضاد: ادب و بیادب – قافیه: ادب و رب
۶- بیادب، تنها نه خود را داشت بد ◈※◈ بلکه آتش در همه آفاق زد
معنی: آدم بیادب نهتنها به خودش زیان میرساند، بلکه رفتار ناپسندش جامعه و جهان پیرامون را هم دچار آسیب میکند.
آرایهها: اغراق: آتش در همه آفاق – تضاد: خود/آفاق
🌿 معنی کلمات شعر توفیق ادب – فارسی هفتم 🌿
✨ فضل: بخشش، مهربانی
✨ حاجت: نیاز، خواسته
✨ بینوا: ناتوان و درمانده
✨ روا: سزاوار، شایسته
✨ متصل: وصل شدن، پیوستن
✨ حریص: زیادهخواه، طمعکار
✨ دام: تله، وسیله گرفتار کردن
✨ توفیق: سازگاری، همراهی الهی در کار خوب
✨ محروم: بیبهره، بینصیب
✨ قدم: گام، حرکت
✨ آفاق: جمع افق؛ یعنی همه جهان، آسمانها و کرانههای هستی
این معانی بهصورت ساده و روان نوشته شد تا برای دانش آموزان قابل فهم باشد ✨📘.
🌸 خلاصه شعر توفیق ادب – فارسی هفتم 🌸
این شعر پرمعنا، گفتوگویی صمیمی با خداوند است. شاعر در آغاز از پروردگار میخواهد که تنها نیازها را او برآورده کند و یاد هیچکس جز او شایسته نیست. سپس از خداوند میطلبد که دانشی اندک را به دریای بیکران علم خود پیوند دهد تا علم انسان بیشتر شود. او در ادامه یادآور میشود که در مسیر زندگی، انسان گرفتار مشکلات و وسوسههای فراوان است و همچون پرندهای طمعکار و بیپناه به دام میافتد، اما اگر خداوند همراه باشد، جای هیچ اندوهی باقی نمیماند.
در پایان، شاعر نتیجه میگیرد که ادب نعمتی بزرگ است و باید از خدا توفیق ادب خواست؛ زیرا بیادبی انسان را از لطف خدا محروم میکند و نهتنها به خودش آسیب میزند، بلکه ضرر آن به جامعه و همه جهان میرسد.
در حقیقت، این شعر بر توکل به خدا، ارزش دانش و ضرورت ادب در زندگی تأکید دارد. 🌿
پیام و مفهوم شعر توفیق ادب
این شعر میگوید که تنها خداست که میتواند نیازهای انسان را برآورده کند و هیچکس دیگر شایستگی یاد شدن در کنار او را ندارد. شاعر از خداوند میخواهد دانش اندکی را که بخشیده است به دریای بیپایان علم خود پیوند دهد و او را در برابر دامها و گرفتاریهای زندگی حفظ کند. اگرچه هزاران مشکل در مسیر انسان باشد، با حضور خدا هیچ غمی باقی نمیماند. در ادامه یادآوری میکند که بزرگترین سرمایهی انسان ادب است، زیرا بیادب از لطف خدا محروم میشود و زیان او تنها به خودش نمیرسد بلکه همهی جامعه را گرفتار میکند.
در نتیجه، پیام اصلی شعر توکل به خدا، ارزش ادب و اخلاق، و اهمیت دانش و آگاهی در زندگی است.
قبلی :
خودارزیابی درس سوم فارسی هفتم با جواب صفحه ۳۴, ۳۵
معنی درس سوم نسل آینده ساز فارسی هفتم کلمات و جملات سخت و خلاصه
جواب فرصتی برای اندیشیدن صفحه 29 فارسی هفتم
بعدی :
معنی درس چهارم با بهاری که میرسد از راه کلاس هفتم کلمات و آرایه های ادبی