چرا آتشفشان اتفاق میافتد علوم ششم
آنچه در این مطلب خواهید دید
چرا آتشفشان اتفاق میافتد
1. مواد مذاب در زیر زمین
در زیر پوسته زمین، لایه ای به نام گوشته وجود دارد که از مواد داغ و مذاب (ماگما) تشکیل شده است. این مواد تحت فشار زیاد قرار دارند و همیشه به دنبال راهی برای خروج به سطح زمین هستند.
2. فشار زیاد در زیر پوسته زمین
در زیر پوسته زمین، فشار زیادی به دلیل:
- حرارت بالا
- حرکت صفحات تکتونیکی
ایجاد می شود. این فشار می تواند سنگها را بشکند و شکاف هایی در پوسته زمین ایجاد کند. ماگما از این شکاف ها بالا میآید.
3. نقش صفحات تکتونیکی
حرکت و برخورد صفحات تکتونیکی یکی از اصلیترین عوامل ایجاد آتشفشان است. این حرکت به روش های مختلفی باعث آتشفشان می شود:
- در مناطق همگرا: وقتی دو صفحه به هم برخورد میکنند (مانند زون فرورانش).
- در مناطق واگرا: وقتی دو صفحه از هم جدا می شوند (مانند دره های میان اقیانوسی).
- در نقاط داغ: برخی مناطق زمین دارای نقاط داغ هستند که ماگما به طور مستقیم از آنها به سطح میآید (مانند هاوایی).
4. خروج ماگما به سطح زمین
وقتی فشار زیاد به ماگما وارد شود، باعث میشود این مواد داغ و گازهای همراه آن از شکاف ها و دهانه آتشفشان به بیرون فوران کنند. در این حالت، ماگما به سطح زمین میرسد و به آن گدازه می گوییم.
5. فوران گازها و خاکستر
به همراه ماگما، گازهای داغ و خاکستر نیز از آتشفشان خارج میشوند. این گازها می توانند باعث ایجاد ابرهای خاکستر بزرگ و گاهی خطرناک شوند.
6. انواع آتشفشان ها
آتشفشان ها بسته به نوع فوران و مواد خارجشده، به سه نوع تقسیم می شوند:
- آتشفشان های آرام: گدازه به آرامی از دهانه بیرون می آید.
- آتشفشان های انفجاری: همراه با فوران شدید و صدای مهیب.
- آتشفشان های ترکیبی: ترکیبی از دو حالت بالا.
مثال هایی از آتشفشان های معروف
- کوه وزوو در ایتالیا: به دلیل فوران تاریخی معروف است.
- آتشفشان کلیمانجارو در آفریقا: یک آتشفشان غیر فعال.
- آتشفشان دماوند در ایران: یکی از آتشفشان های نیمه فعال.
سؤال: آتشفشان ها چه نقشی دارند؟
آتشفشان ها علاوه بر خطراتشان، فوایدی نیز دارند:
- تشکیل خاکهای حاصلخیز.
- تولید سنگهای معدنی.
- شکلگیری جزایر جدید.
نتیجه گیری:
بیشتر بخوانید :