معنی کلمات شعر همای رحمت فارسی کلاس چهارم دبستان

شعر همای رحمت از اشعار معروف در کتاب فارسی چهارم دبستان است. در ادامه، معنی کلمات سخت این شعر را به زبان ساده و قابل فهم برای دانشآموزان کلاس چهارم آماده کردم:
آنچه در این مطلب خواهید دید
معنی کلمات مهم شعر همای رحمت 🌸
کلمه | معنی ساده |
---|---|
همای رحمت | پرنده افسانهای نماد خوشبختی و برکت؛ کنایه از مهربانی علی (ع) |
آیتی | نشانه و معجزه |
ماسوا | هر کس و هر چیزی جز خدا |
خداشناس | کسی که خدا را میشناسد و به او ایمان دارد |
نگین پادشاهی | گوهر ارزشمند که نشانه سلطنت است |
گدای مسکین | فقیر و نیازمند |
مدارا | مهربانی و گذشت داشتن با کسی |
ابوالعجائب | کسی که کارهای شگفتانگیز انجام میدهد |
شهدای کربلا | یاران امام حسین (ع) که در کربلا شهید شدند |
معنی بند به بند شعر همای رحمت 📘
بند ۱
علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را
که به ماسوا فکندی همه سایه هما را
🌱 یعنی: ای علی! تو همچون پرندهای پر از رحمت و برکت هستی که نشانه بزرگی از جانب خداوندی؛ تو سایه مهربانی و محبتت را بر همه موجودات گستردهای.
بند ۲
دل اگر خداشناسی همه در رخ علی بین
به علی شناختم من به خدا قسم خدا را
🌸 یعنی: اگر کسی میخواهد خدا را بشناسد، کافی است به علی نگاه کند؛ چون من به خدا سوگند، خدا را از طریق شناخت علی شناختم.
بند ۳
برو ای گدای مسکین در خانه علی زن
که نگین پادشاهی دهد از کرم گدا را
✨ یعنی: ای نیازمند! به خانه علی برو و درِ خانهاش را بزن؛ چون او آنقدر بخشنده است که حتی به گدایان هم گوهر پادشاهی میبخشد.
بند ۴
به جز از علی که گوید به پسر که قاتل من
چو اسیر توست اکنون به اسیر کن مدارا؟
🌱 یعنی: چه کسی جز علی میتواند به فرزندش سفارش کند که با قاتلش مهربان باشد و با او مدارا کند، چون حالا در اسارت اوست؟
بند ۵
به جز از علی که آرد پسری ابوالعجائب
که علم کند به عالم شهدای کربلا را؟
🌸 یعنی: چه کسی جز علی میتواند پسری شگفتانگیز مثل امام حسین (ع) داشته باشد که پرچم قیام کربلا را برافرازد و آن را به جهانیان معرفی کند؟
مخالف کلمات مهم شعر همای رحمت 🌸
کلمه | مخالف |
---|---|
رحمت | عذاب، خشونت |
خداشناسی | کفر، نادانی نسبت به خدا |
گدا / مسکین | ثروتمند، توانگر |
پادشاهی | فقیر بودن، رعیت |
مدارا | سختگیری، خشونت |
آیتی (نشانه) | بینشان، پنهان |
ابوالعجائب (شگفتیها) | عادی، ساده |
شهدای کربلا | زندهها (در مقابل شهیدان) |
همخانوادههای کلمات مهم شعر همای رحمت 🌸
کلمه | همخانوادهها |
---|---|
رحمت | رحیم، رحم |
کرم | کریم، کرامت |
اسیر | اسارت |
شهدا | شهادت، شهید |
قاتل | قتل، مقتول |
خلاصه شعر همای رحمت 🌸
شاعر در این شعر، حضرت علی (ع) را همای رحمت و نشانه بزرگ خداوند مینامد. او میگوید هرکس بخواهد خدا را بشناسد، کافی است به چهره و رفتار علی نگاه کند. بخشندگی علی آنقدر زیاد است که حتی به نیازمندان گوهر پادشاهی میبخشد. شاعر به عدالت و بزرگواری علی اشاره میکند که حتی با قاتل خود مهربانی و مدارا میکند. در پایان، علی را پدری میداند که فرزندی چون امام حسین (ع) دارد؛ کسی که پرچم قیام کربلا را برافراشت و با فداکاریاش جهان را تحت تأثیر قرار داد.
پیام اخلاقی شعر همای رحمت📘
◈ الگو گرفتن از مهربانی و بخشندگی علی (ع) در زندگی روزمره
◈ شناخت خدا از طریق شناخت اولیای الهی و عمل به سخنان آنها
◈ رفتار با عدالت و مدارا حتی با کسانی که به ما بدی کردهاند
◈ یادآوری فداکاریهای امام حسین (ع) و شهیدان کربلا برای پاسداشت حق و عدالت
درس بعدی : معنی و خلاصه درس یازدهم فرمانده دل ها کلاس چهارم + هم خانواده و مخالف