معنی کلمات درس یازدهم فارسی پنجم ✅ نقش خردمندان + هم خانواده و مخالف
معنی متن درسی ، شعر ، هم خانواده ، متضاد مخالف ، لغات ، کلمات سخت و کلمه های جدید درس یازدهم 11 نقش خردمندان صفحه 83 کتاب فارسی پنجم
آگوست 9, 2025
3 دقیقه قبل خوانده شده
معنی کلمات درس یازدهم فارسی پنجم ✅ نقش خردمندان + هم خانواده و مخالف
در این مطلب، درس یازدهم «نقش خردمندان» (صفحهٔ ۸۳ فارسی پنجم) را به زبان ساده مرور میکنیم: معنی متن درسی و شعر، فهرست کلمات سخت و واژههای جدید، همخانوادهها و متضادها، و لغات مهم. عبارتهای درسی بدون تغییر آورده شده و توضیحها کوتاه، روان و مناسبِ مرور سریع و آمادگی کلاس و ارزشیابی هستند.
چهل سال پس از یورش خانمانسوز مغول، با حملهٔ تازهٔ هلاکو بیم و آشوب بازگشت. خواجه نصیرالدین طوسی دریافت جامعه به «شمشیر، قلم و دینار» نیاز دارد؛ چون شمشیر و دینار در دست دشمن است، باید قلم را نیرومند کرد و از همین راه به دستگاه هلاکو راه یافت. با نمایشی هوشمندانه (انداختنِ تَشت از بالای قلعه) نشان داد دانستنِ پیشاپیش، ترس را میکاهد و تدبیر میآورد؛ سپس امکانات حکومت را به ساخت رصدخانهٔ مراغه، گردآوری دانشمندان، ایجاد کتابخانهٔ بزرگ و پاسداری از آثار علمی سوق داد. متن همچنین از نقشِ پیشینِ خواجه نظامالملک در تأسیس مدارس نظامیه و پشتیبانی از دانش یاد میکند.
پیام و نتیجه
دانش و تدبیر میتواند بر قدرت سخت غلبه کند؛ قلم از شمشیر کارسازتر است.
پیشبینی و علم، وحشت را به آرامش و اقدام خردمندانه تبدیل میکند.
سرمایهگذاری بر زیرساختهای علمی در روزهای بحران، فرهنگ و هویت را حفظ میکند.
سنت خردورزی از نظامیه تا مراغه، الگوی ماندگار ادارهٔ جامعه است.