جواب خودارزیابی و فعالیت های نوشتاری درس سیزدهم فارسی نهم
جواب سوالات درس سیزدهم فارسی نهم صفحه ۱۰۰ ، ۱۰۱ و ۱۰۲
آنچه در این مطلب خواهید دید
جواب خودارزیابی درس سبزدهم فارسی نهم
۱- چرا شاعر می‌گوید: «فصل غریبی سرآمد»؟
🌿 پاسخ: شاعر به این نکته اشاره دارد که با گذشت زمان، امام رضا (ع) دیگر غریب و تنها در خراسان نیست. مردم ایران و مسلمانان از نقاط مختلف به زیارت حرم ایشان می‌روند و به همین دلیل فصل تنهایی و غریبی پایان یافته است.
۲- در شعر دوم، برای میلاد امام زمان (عج) چه توصیف‌هایی به کار رفته است؟
🌿 پاسخ: در شعر دوم برای میلاد امام زمان (عج) از توصیف‌هایی مانند میلاد گل، بهار جان، عید می‌کشان، لاله باران شدن گلزار از عیش، آمدن سلطان زمین و آسمان و آمدن منجی جهان استفاده شده است. این توصیف‌ها به زیبایی ویژگی‌های معنوی و تأثیرگذار امام زمان (عج) را بیان می‌کند.
۳- رهبران جامعه اسلامی، چه نقشی در هدایت مردم دارند؟
🌿 پاسخ: رهبران جامعه اسلامی نقش بسیار مهمی در راهنمایی و هدایت مردم دارند. آنها با بیدار کردن دل‌ها، ایجاد اتحاد ملی و انسجام اسلامی و ترویج ارزش‌های دینی و اخلاقی، به مردم کمک می‌کنند تا مسیر درست را پیدا کنند و جامعه را به سوی رشد و پیشرفت معنوی هدایت کنند.
جواب گفت و گو درس سیزدهم فارسی نهم
۱- درباره زندگی و فضایل امام رضا (ع) گفت‌وگو کنید.
پاسخ: امام علی بن موسی الرضا (ع) هشتمین امام شیعیان است که در سال ۱۴۸ هجری قمری در مدینه به دنیا آمد. او از کودکی در کنار پدر بزرگوارش امام موسی کاظم (ع) تربیت یافت و در زمینه‌های علمی و دینی شهرت یافت. امام رضا (ع) علاوه بر علم و دانش، دارای ویژگی‌های اخلاقی برجسته‌ای مانند تواضع، شجاعت، صداقت و عدالت بود که او را به عنوان یک الگوی کامل انسانی معرفی می‌کند. او در برابر ظلم و فساد، همیشه ایستادگی کرده و سعی داشت با دلیل و منطق به اصلاح جامعه بپردازد.
فضایل امام رضا (ع) تنها به علم و حکمت محدود نمی‌شود، بلکه امام رضا (ع) به عنوان منجی و رحمت برای مسلمانان شناخته می‌شود. در طول زندگی‌اش، او رابطه نزدیکی با مردم داشت و همیشه در جهت رفع نیازهای آنان تلاش می‌کرد. پس از هجرت به مرو و انتخاب به عنوان ولی‌عهد مأمون عباسی، امام رضا (ع) توانست با برگزاری جلسات علمی و مناظره‌ها، حقایق دین اسلام را به مردم گوشزد کند و بسیاری از مشکلات علمی و دینی جامعه آن زمان را رفع کند. زندگی امام رضا (ع) همواره به عنوان نمادی از صبر، فداکاری، علم و فضیلت باقی مانده است.
۲- با مراجعه به دیوان «حافظ» غزلی بیابید و درباره نوع ردیف آن بحث کنید.
📘 غزل از حافظ (با ردیف “می‌کنی”)
| دل می‌رود ز دستم، صاحبدلان خدا را | دردا که راز پنهان، خواهد شد آشکارا |
|---|---|
| کشتی شکستگانیم، ای باد شرطه برخیز | باشد که بازبینیم، دیدار آشنا را |
| ده روزه مهر گردون، افسانه است و افسون | نیکی به جای یاران، فرصت شمار یارا |
| در حلقه گل و مَل، شاهد نمی‌پسندند | دی خود چو گل بخندی، در بزم ما گلابا |
| هرگز نمی‌نماید، بد عهدی از طبیعت | ما را هر آنچه کردی، خود کرده‌ای، چه ما را |
| در خواب نیز مردم، در چشم تو خمارند | ای چشم مست ساقی، بیدار می‌کنی ما را |
| حافظ چو رفتی از دل، بیرون نمی‌توان کرد | احسان و لطف یاران، یادآور می‌کنی ما را |
📖 منبع: دیوان حافظ، غزل شماره ۲۶۸، با ردیف «می‌کنی».
🌿 پاسخ و توضیح: در این غزل، ردیف «می‌کنی» در پایان هر بیت تکرار شده و با قافیه‌هایی چون «خدا را»، «آشنا را»، «یارا» و «ما را» همراه است. ردیف از نوع فعل مضارع اخباری است و با ایجاد آهنگ و تکرار منظم، احساس عاشقانه و پیوستگی عاطفی را تقویت می‌کند.
حافظ با استفاده از این ردیف، نشان می‌دهد که تأثیر یار و مهر الهی همواره در دل عاشق تکرار می‌شود و گذشت زمان نمی‌تواند آن را از میان ببرد. این ساختار موسیقایی، علاوه بر زیبایی ظاهری، به شعر عمق و تأثیر بیشتری بخشیده است.
جواب فعالیت های نوشتاری درس سیزدهم فارسی نهم
۱- هم خانواده واژه های «ترخیص، غربت، معابر، ولادت، اعیاد، معیشت، تسلّط و نجات» را از متن درس بیابید و بنویسید.
🌿 پاسخ:
ترخیص = رخصت
غربت = غریب
معابر = عبور
ولادت = میلاد
اعیاد = عید
معیشت = عیش
تسلط = سلطان ، مسلط
نجات = منجی
۲– در بیت های زیر، قافیه ها را مشخّص کنید و نوع ردیف آنها را بنویسید.
| هی بیا با من، بران این خرس را | خرس را مگزین، مهل همجنس را |
|---|---|
| شد نفس آن دو سه هم سال او | تنگ‌تر از حادثه حال او |
🌿 پاسخ:
در بیت اول، واژه‌های خرس و همجنس قافیه هستند و را ردیف است. نوع ردیف، حرف است.
در بیت دوم، واژه‌های هم‌سال و حال قافیه هستند و او ردیف است. نوع ردیف، ضمیر است.
۳ – ارتباط معنایی بیت زیر را با درس پیدا کنید و بنویسید.
| آب زنید راه را هین که نگار می‌رسد | مژده دهید باغ را بوی بهار می‌رسد |
|---|
🌿 پاسخ:
این بیت با بخش «میلاد گل» از درس در ارتباط است، زیرا هر دو به ظهور امام زمان (عج) و آمدن منجی جهان بشریت اشاره دارند. شاعر در این بیت با تصویرسازی زیبا از «بهار» و «باغ» رسیدن آن حضرت را نوید می‌دهد و آمدن او را سبب طراوت، زندگی و امید تازه برای جهانیان می‌داند.
۴- جدول زیر را کامل کنید.
۱) دروازه آن در روان‌خوانی فصل چهارم آمده است: آسمان
۲) یکی از پیشوندها: با
۳) مشق میان‌تهی: مق
۴) نشانه مفعول: را
۵) بخشی از نام فصل پنجم کتاب‌های فارسی: انقلاب اسلامی
۶) اگر برعکس بخوانید، کتابتان با آن آغاز می‌شود: شیاتس
۷) مخالف آشنایی: غریبی
۸) دوستان: یاران
۹) جهت: سو
۱۰) نام یکی از سوره‌های قرآن که از آن به نام قلب قرآن یاد شده است: یس
۱۱) یکی از ضمایر: او
۱۲) …… گوش کن جانا که از جان دوست‌تر دارند / جوانان سعادتمند پند پیر دانا را: نصیحت
قبلی:
معنی درس ۱۳ فارسی نهم اشنای غریبان + ارایه های ادبی خلاصه و معنی کلمات
معنی حکایت سیرت سلمان صفحه ۹۷ فارسی نهم + خلاصه ، مفهوم کلی و کلمات
جواب خودارزیابی و فعالیت نوشتاری درس دوازدهم فارسی نهم
معنی درس دوازدهم پیام آور رحمت فارسی نهم + خلاصه آرایه های ادبی و لغات
