تحقیق در مورد گیاهان کلاس اول و چهارم

تحقیق در مورد گیاهان

گیاهان ریه های سیاره ما هستند، آنها اکوسیستم ها را حفظ کرده، به تولید غذا کمک می کنند و به روش های بی شمار دیگری زندگی ما را تحت تاثیر قرار می دهند. گیاهان موجودات یوکاریوتی چند سلولی با دیواره های سلولی ساخته شده از سلولز هستند. در واقع این گیاهان هستند که زندگی بر روی زمین را امکان پذیر می کنند. بنابراین ما باید از این شگفتی های طبیعی ارزشمند برای سلامت خود و سیاره زمین محافظت کنیم. گیاهان پناهگاهی برای گونه‌ های جانوری مختلف هستند و غذای بسیاری از آنها را تامین می کنند.

گیاه چیست و چه ویژگی هایی دارد؟

گیاهان موجودات یوکاریوتی، چند سلولی و اتوتروف هستند. سلول گیاهی دارای یک دیواره سلولی سفت و سخت است. گیاهان دارای رنگدانه هایی به نام کلروپلاست و کلروفیل هستند که برای فتوسنتز لازم است. ویژگی های اصلی گیاهان عبارتند از:

• غیر متحرک هستند
• آنها غذای خود را می سازند و از این رو به آنها اتوتروف می گویند
• آنها به صورت غیرجنسی از طریق تکثیر رویشی یا جنسی تولید مثل می کنند
• گیاهان یوکاریوت های چند سلولی هستند
•  سلول گیاهی شامل دیواره سلولی بیرونی و یک واکوئل مرکزی بزرگ است
• گیاهان حاوی رنگدانه های فتوسنتزی به نام کلروفیل هستند که در پلاستیدها وجود دارد
• آنها اندامک های مختلفی برای لنگر انداختن، تولید مثل، پشتیبانی و فتوسنتز دارند

طبقه بندی گیاهان

گیاهان به دلیل داشتن ساختارهای خاص و محل زندگی به روش های مختلفی دسته بندی می شوند که به شرح زیر است:

• بر اساس نوع بذر یا دانه
• بر اساس ساختار بافت
• بر اساس الگوی رشد
• بر اساس کاربرد
• بر اساس سازگاری با اقلیم
• بر اساس اندازه
• بر اساس زیستگاه

دسته بندی گیاهان بر اساس بذر یا دانه

رشد یک گیاه از دانه یا بذر شروع می شود. برخی از دانه ها توسط جانوران و انسان ها به عنوان غذا مصرف می شوند در حالی که وظیفه اصلی آنها رشد یک گیاه جدید است. بر اساس دانه ها گیاهان به دسته های زیر تقسیم می شوند:

تک لپه ای: بذر یا دانه این گیاهان دارای یک لپه منفرد است مانند برنج و بامبو.

دو لپه ای: بذر یا دانه این گیاهان دو لپه دارد و دارای دو قسمت مساوی است مانند نخود و عدس.

گیا‌هان بدون بذر: این گیاهان بدون دانه هستند و تولید مثل آنها از طریق اسپور انجام می شود مانند سرخس و دم اسب.

دسته بندی گیاهان بر اساس ساختار

گیاهان آوندی

گیاهان آوندی که به نام تراکئوفیت نیز شناخته می شوند دارای بافت های عروقی، یعنی آوند چوبی و آبکش هستند. آوند چوبی یک بافت چوبی است که آب و مواد معدنی را از ریشه به قسمت های دیگر گیاه هدایت می کند. آوند آبکش یک بافت غیر چوبی است که غذای تولید شده از طریق فتوسنتز را به سایر قسمت های گیاه می برد. آوند چوبی و آبکش در مجاورت یکدیگر و در یک الگوی کاملاً مشخص قرار گرفته اند و دسته های آوندی را تشکیل می دهند. گیاهان آوندی دارای ساقه، ریشه و برگ واقعی هستند.

گیاهان غیر آوندی

گیاهان غیر آوندی، همانطور که از نامشان پیداست، فاقد دسته های آوندی هستند. اندازه آنها کوچک است و ساختار ساده تری برای هدایت آب و مواد مغذی دارند. خزه ها و جلبک ها گیاهان غیر آوندی هستند. آنها ریشه، ساقه و برگ واقعی ندارند. آوند چوبی و آبکش نیز در آنها وجود ندارند. گیاهان غیر آوندی معمولاً گونه‌ های پیشگام نامیده می ‌شوند یعنی اولین گیاهانی هستند که در یک منطقه رشد می کنند.

دسته بندی گیاهان بر اساس الگوی رشد

گیاهان بر اساس الگوهای رشد فصلی نیز دسته بندی می شوند که به شرح زیر است:

گیاهان یک ساله: گیاه یک ساله گیاهی است که چرخه زندگی آن در طول یکسال کامل شده و بعد از آن می میرد.

گیاه دوساله: همانطور که مشخص است چرخه زندگی این نوع از گیاهان دو سال طول می‌ کشد. در این گیاهان سال اول ریشه، ساقه و برگ‌ها رشد کرده و سپس به خواب زمستانی می روند. در طول بهار و تابستان سال بعد ساقه و برگ ها بیشتر رشد کرده و گیاهان گل می ‌دهند.

گیاه چند ساله: این گیاهان همانطور که از اسم آنها پیداست بیشتر از دو سال زندگی می کنند و به دو دسته گیاهان آوندی و چوبی تقسیم می ‌شوند. گیاه چند ساله شامل درختان و بوته ها هستند.

دسته بندی گیاهان بر اساس کاربرد

یکی از روش های قدیمی طبقه بندی گیاهان بر اساس کاربرد آنها است. در این طبقه بندی گیاهان بر اساس اینکه به عنوان منابع غذایی، ادویه‌، الیاف برای تولید لباس، گیاهان دارویی یا گیاهان زینتی مورد استفاده قرار می گیرند، دسته بندی می شدند. مشکلات مختلفی در این سیستم طبقه بندی وجود دارد زیرا یک گیاه ممکن است در نقاط مختلف جهان کاربردهای متفاوتی داشته باشد و نمی توان آن را فقط در یک گروه قرار داد.

دسته بندی گیاهان بر اساس سازگاری با اقلیم

گیاهان چند ساله را می توان بر اساس توانایی آنها در سازگاری با تغییرات آب و هوایی طبقه بندی کرد.

گیاهان استوایی: این گیاهان در نزدیک خط استوا که هرگز هوا سرد نیست، رشد می کنند. چنین گیاهانی آب و هوای سرد را به خوبی تحمل نمی کنند و به شدت آسیب خواهند دید یا در اثر یخ زدگی از بین می روند.

گیاهان نیمه گرمسیری: این گیاهان در اقلیم هایی نیمه گرمسیری رشد می کنند. با این حال، برخلاف گیاهان گرمسیری می توانند دمای صفر یا تا حدودی زیر صفر را برای مدت کوتاه تحمل کنند.

گیاهان مقاوم: گیاهان مقاوم آنهایی هستند که دوره های طولانی دمای زیر صفر را تحمل می کنند. مدت زمانی که آنها می توانند هوای سرد را تحمل کنند و حداقل دمایی که می توانند زنده بمانند بسته به نوع گیاه متفاوت است.

دسته بندی گیاهان بر اساس اندازه

گیاهان بر اساس اندازه به کوچک، متوسط تا بزرگ دسته بندی می شوند که در ادامه شرح داده شده است.

بوته ها

بوته‌ها کوچکترین گیاهان یک منطقه در نظر گرفته می ‌شوند. ارتفاع آنها معمولا بیش از یک یا چند سانتی متر بوده و ساقه های نرمی دارند. آنها ممکن است بدون شاخه یا تعداد کمی شاخه داشته باشند. بوته ها از نظر غذایی برای انسان و حیوانات بسیار ارزشمند بوده و سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی هستند.

درختچه ها

درختچه ها از بوته ها بزرگتر هستند اما نه به اندازه یک درخت. اندازه آنها تقریباً یک متر می رسد و ساقه های سختی دارند و در بسیاری از پارک ها و مناطق شهری دیده می شوند.

درختان

درخت ها بزرگ ‌ترین گیاهان روی زمینی با ساقه‌ های بزرگ و بسیار سخت هستند. آنها ارتفاعی بیش از یک متر دارند و برخی میوه می دهند و برخی نیز بدون میوه هستند.

گیاه خزنده

گیاهانی با شاخه های نازک و بلند هستند که روی زمین می ‌خزند و نمی توانند مانند گیاهان دیگر به سمت بالا رشد کنند. توت فرنگی یکی از این گیاهان است.

گیاه بالا رونده

گیاه بالا رونده نیز ساقه‌ های نازک، بلند و ضعیفی دارند که نمی توانند خودشان را صاف نگه دارند اما با استفاده از تکیه ‌گاه‌ های مختلف به صورت عمودی رشد می ‌کنند مانند لوبیا.

دسته بندی گیاهان بر اساس زیستگاه

گیا‌هان زمینی

این گیاهان گسترده ترین گونه گیاهی هستند که در زمین رشد می ‌کنند. آنها ریشه های گسترده ای برای جذب آب و برگ هایی برای تولید غذا با استفاده از نور خورشید دارند.

گیا‌هان هوایی

این گیاهان برای رشد نیازی به خاک ندارند و از طریق ریشه‌های خود به گیاهان وصل می‌ شوند. گیاهان هوایی را می توانید در جنگل‌های بارانی مشاهده کنید.

گیا‌هان آبزی

گیاهان آبزی مانند سنبل و نیلوفر آبی در آب یا زیر آب زندگی می‌ کنند. ریشه ‌های منشعب کوتاه این گیاهان در زیر آب یا روی آب شناور هستند و دی اکسید کربن را از آب جذب می کنند و مانند دیگر گیاهان اکسیژن تولید می کنند.

دسته بندی گیاهان بر اساس شکل و فرم

شکل و فرم گیاه بیشتر به نحوه رشد گیاه بستگی دارد و بر این اساس نیز گیاهان به مخروطی شکل ها مانند سرو، گیاهان ستونی مانند افرا، گیاهان مدور مانند برگ نو، گیاهان چتری مانند توت مجنون و ابریشم ایرانی، گیاهان هرمی مانند درخت نوئل آبی، درختان مجنون مانند بید مجنون و گیاهان با اشکال بدیع دسته بندی می شوند.

قسمت های مختلف گیاه

دو قسمت اصلی گیاه شامل سیستم ریشه و ساقه است. سیستم ریشه در اکثر گیاهان داخل زمین تشکیل می شود. سیستم ساقه از قسمت هایی که بالای سطح زمین قرار دارد و شامل برگ ها، گل ها و میوه ها است. در ادامه قسمت های مختلف گیاه شرح داده شده است.

ریشه

قسمت حیاتی گیاه، ریشه است که معمولاً قابل مشاهده نیست زیرا عمدتاً در زیر زمین رشد می کند. ریشه ها در خاک گسترده می شوند تا مواد مغذی و آب را جذب و به سایر قسمت های گیاه منتقل کنند. همچنین ریشه ها با محکم نگه داشتن گیاه در زمین به ثابت نگه داشتن آن کمک می کنند. در برخی از گیاهان، ریشه ها مواد مغذی را برای استفاده در آینده ذخیره می کنند.

ساقه

ساقه یکی دیگر از اجزای گیاه بوده و پیوند بین سیستم ریشه و قسمت های بالایی گیاه را برقرار می کند. ساقه مواد مغذی را از ریشه به برگ ها حمل می کند تا از طریق فتوسنتز غذای گیاه تامین شود. هنگامی که برگ ها غذا را آماده کردند، توسط ساقه در تمام قسمت های گیاه توزیع می شود.

ساقه از بدن گیاه حمایت می کند و از پژمرده شدن آن جلوگیری می کند. در برخی از گیاهان مانند کاکتوس، سیب زمینی و پیاز، ساقه ها مانند ریشه غذا را ذخیره می کنند.

برگ

برگ ها دارای اشکال مختلف هستند. برگ ها آشپزخانه یک گیاه هستند زیرا برای کل گیاه غذا درست می کنند. آنها انرژی را از نور خورشید و دی اکسید کربن را از هوا می گیرند و با آب و مواد مغذی که ساقه برای آنها می آورد ترکیب می کنند. آنها با استفاده از این مواد و ماده ای به نام کلروفیل که در برگ ها وجود دارد، فرآیندی به نام فتوسنتز را انجام می دهند و اکسیژن و گلوکز تولید می کنند. گلوکز توسط ساقه در قسمت های دیگر گیاه پخش می شود و اکسیژن در جو آزاد می شود.

توانایی گیاهان در به دام انداختن دی اکسید کربن و رهاسازی اکسیژن در هوا باعث می شود که آنها برای حیوانات و انسان ها بسیار مفید باشند. برگ ها همچنین برای ساقه ها و ریشه ها سایه ایجاد کرده و آنها را از نور بیش از حد خورشید محافظت می کنند.

گل

گل‌ها علاوه بر اینکه جذاب ‌ترین قسمت‌ های گیاه هستند با تولید بذر و نهال جدید به تکثیر گیاهان کمک می ‌کنند. آنها دارای قسمت های نر و ماده به نام های برچه و مادگی هستند که در مرکز گل قرار دارند. گل ها همچنین دارای گلبرگ هایی هستند که در واقع برگ های رنگارنگ هستند و کاسبرگی که از گلبرگ ها پشتیبانی می کنند.

بیشتر گل ها دارای عطری شیرین و گلبرگ های درخشان برای جذب حشرات و حیوانات هستند که به عنوان گرده افشان عمل می کنند. آنها به پخش گرده، پودر ریز دیده شده در گل ها، از یک گل به گل دیگر کمک می کنند. این کار منجر به لقاح و در نتیجه تشکیل دانه می شود.

همه گیاهان گلدار میوه تولید می کنند، اما همه میوه ها خوراکی نیستند. وظیفه اصلی میوه یک گیاه محافظت از دانه در مقابل خشک شدن یا کمک به پراکندگی آن است. برخی از میوه ها گوشتی هستند، در حالی که برخی دیگر سخت هستند. همچنین برخی از میوه ها دارای چندین دانه هستند و برخی دیگر فقط یک دانه دارند.

بیشتر میوه ها طعم شیرینی دارند که برای جذب حیوانات مهم است. هنگامی که یک حیوان یا پرنده میوه را می خورد، دانه آن به زمین می افتد و به گیاه جدید تبدیل می شود.

بذر

بذر یا دانه یک ماده سخت کوچک است که در میوه یا سایر قسمت‌ های یک گیاه غیر گلدار یافت می ‌شود. بذرها باید برای جوانه زدن و رشد به خاک منتقل شوند. این فرآیند توسط باد، حشرات، حیوانات و پرندگان انجام می شود.

مزایای گیاهان برای ما چیست؟

گیاهان قهرمانان گمنام دنیای ما هستند و سیاره ما را شکوفا نگه می دارند. از هوایی که تنفس می کنیم تا غذایی که می خوریم همگی به وجود گیاهان بستگی دارد. سایر مزایای گیاهان عبارتند از:

ایجاد پناهگاه برای حیات وحش

تقریباً همه حیوانات به عنوان زیستگاه به گیاهان وابسته هستند. از جنگل ‌های بارانی گرفته تا پرچین ‌ها و باتلاق‌ های حرا و بوته ‌زارها و درختان زیستگاه‌ های متنوعی برای انواع حیات وحش ایجاد می ‌کنند. درختان بومی مانند بلوط و توس نقش مهمی در حفظ تنوع زیستی ایفا می‌ کنند و تضمین می ‌کنند که اکوسیستم‌ های مختلف زمین زنده می مانند.

مقابله با تغییرات آب و هوا

در نبرد علیه تغییرات آب و هوایی، گیاهان مطمئناً بزرگترین دوست انسان هستند. درختان و گیاهان با فرآیند جادویی فتوسنتز، دی اکسید کربن را جذب کرده و اکسیژن حیات بخش را آزاد می کنند در نتیجه به تنظیم آب و هوای زمین کمک می کنند. با کاشت درختان بیشتر، می ‌توانیم این مکانیسم دفاعی طبیعی را تقویت کنیم و به کاهش تأثیر گرمایش جهانی کمک کنیم.

کمک به سلامت و تندرستی

قدم زدن و دویدن در پارک و جنگل می تواند به سلامت و تندرستی کمک کند. فضاهای سبز مملو از درختان و گیاهان، مکان هایی برای کاهش استرس، تقویت خلق و خو و فعالیت بدنی هستند. با پرورش و حفظ این پناهگاه‌ های سبز می ‌توانیم سالم ‌تر و شادتر باشیم و سیاره‌ ای سبزتر داشته باشیم.

 پاکسازی هوا

در مناطق شلوغ شهر، گیاهان به عنوان تصفیه کننده هوا عمل می کنند و آلاینده ها و سموم را از محیط گرفته و اکسیژن تحویل می دهند. درختان به ویژه به عنوان نگهبان کیفیت هوا عمل می کنند و دی اکسید کربن، دی اکسید نیتروژن و دی اکسید گوگرد را جذب می کنند.

حمایت از گرده افشان های حیاتی

بدون گرده افشان هایی مانند زنبورها، پروانه ها و پرندگان زندگی در زمین ادامه نخواهد یافت. گیاهان برای تولید مثل به گرده افشان نیاز دارند، گرده افشان ها نیز برای غذا و سرپناه خود به گیاهان نیاز دارند. با کاشت گل‌ های وحشی بومی و ایجاد زیستگاه‌ های دوستدار موجودات گرده‌ افشان، می ‌توانیم از این کارگران خستگی ‌ناپذیر حمایت کنیم و به حفاظت از منابع غذایی خود کمک کنیم.

جلوگیری از فرسایش خاک

در زیر سطح، ریشه های درختان و گیاهان در خاک لنگر می اندازند و آن را از فرسایش ناشی از باد و باران محافظت می کنند. در مناطق مستعد فرسایش، زندگی گیاهی نقش مهمی در حفظ زمین های حاصلخیز و جلوگیری از رانش زمین دارد. با پرورش درختان و گیاهان سالم، می ‌توانیم خاک را تقویت کنیم و مانع سیل و رانش زمین شویم.

بیشتر بخوانید:

گیاهان چگونه به وجود می آیند کلاس دوم

از گیاهان چه استفاده هایی میشود کلاس چهارم