تحقیق در مورد شاهنامه کلاس ششم

تحقیق در مورد شاهنامه

تحقیق در مورد شاهنامه: شاهنامه یکی از ارزشمندترین و بزرگترین آثار فردوسی است که به عنوان شاهکار حماسی فارسی و ملی ایرانیان شناخته می شود. شاهنامه یک اثر منظوم است که به وسیله حکیم ابوالقاسم فردوسی سروده شده است. در واقع می توان گفت شاهنامه سند هویت حکیم ابوالقاسم فردوسی است. در شاهنامه نماد، اصالت و انسان دوستی ایرانیان را نمایش می دهد و از پهلوانانی گفته می شود که فداکاری های فراوانی برای ایران انجام داده اند. در ادامه اطلاعات بیشتری در مورد شاهنامه در اختیار شما قرار خواهد گرفت با ما همراه باشید.

شاهنامه فردوسی

شاهنامه مهم‌ترین اثر حکیم ابوالقاسم فردوسی و یکی از بزرگ ‌ترین آثار ادبیات کهن فارسی است. این کتاب در واقع به دستور و سرمایه «ابومنصور طوسی» گردآوری شد به همین دلیل به «شاهنامه ابومنصوری» شهرت دارد. شاهنامه فردوسی کتابی است که شامل نزدیک به پنجاه هزار بیت شعر و مجموعه داستان های ملی و باستانی در مورد پادشاهان و پهلوانان ایران باستان است که کارهای پهلوانان ایرانی را همراه با مردانگی و پیروزی توصیف می کند.

حکیم ابوالقاسم فردوسی پس از اینکه حدود 35 سال از زندگی خود را صرف گردآوری و نگارش این کتاب ارزشمند کرد تصمیم گرفت آن را به سلطان محمود غزنوی عرضه کند. این کتاب پرآوازه و بی نظیر که در همه دنیا شناخته شده است و در حال حاضر به زبان های مختلفی ترجمه و در کتابخانه های معتبر دنیا وجود دارد. شاهنامه سنت و آداب ایرانیان باستان را به خوبی به همه دنیا نشان داده است.

موضوع و محتوای داستانهای شاهنامه

شاهنامه یک اثر تاریخی است که روایات و داستان هایی از پیروزی ها، دلاوری های مردم ایران باستان از اولین پادشاه جهان تا سرنگونی سلسله ساسانیان در سده 7 میلادی به دست تازیان ذکر کرده است. علاوه بر این در مورد جنگ های خارجی ایرانیان با هندیان، تورانیان، رومیان و تازیان نیز گفته شده است. شاهنامه در واقع کتابی است که تاریخ ایران باستان را بازگو می کند، علاوه بر داستان های اصلی داستان های پراکنده ای نیز در آن وجود دارد که به سیر داستان های تاریخی شاهنامه مربوط نیست. معروف ترین داستان های شاهنامه عبارتند از:

• داستان زال و رودابه
• داستان رستم و سهراب
• داستان بیژن و منیژه
• داستان بیژن و گرازان
• داستان کرم هفتواد و…

و برخی از پهلوانان مشهور شاهنامه نیز عبارتند از:

فریدون ، سیاوش، کیخسرو ، گودرز، سهراب و رستم

موضوع و محتوای داستان ها و نثرهای شاهنامه موجب شده که هویت ملی ایران به مردم یادآوری شود و در ذهن همه بر جا بماند. اغلب ما ایرانیان هنگام خواندن شاهنامه به خوبی می توانیم متوجه یکپارچگی سیاسی و جغرافیایی و بزرگی اتحاد ایرانیان شویم.

در شاهنامه هیچ گاه ایران کشوری بدون حکومت معرفی نشده است حتی زمانی که اسکندر ایران را تصرف کرد نیز بازهم فردوسی در شاهنامه اسم او را آورده است. نگارش این کتاب با ارزش و اثر بی نظیر حدود سی سال به طول انجامید و آخرین ویراش های آن نیز در سال های 400 و 401 هجری قمری توسط حکیم ابوالقاسم فردوسی انجام شد. فردوسی خود در این باره ‌می ‌گوید:

بسی رنج بردم درین سال سی             عجم زنده کردم بدین پارسی

سرودن شاهنامه توسط فردوسی

اغلب شاعران و مورخان معتقدند که فردوسی در حوالی سی سالگی نوشتن و سرودن شاهنامه را شروع کرده است. اما اسناد و روایات بسیاری وجود دارد که نشان دهنده این است که فردوسی در زمان جوانی سرودن شاهنامه را آغاز کرده است. در واقع این شاعر ایرانی زمانی تصمیم به نوشتن و سرودن شاهنامه گرفت که زبان پارسی هنوز کامل نشده بود. بنابراین می توان گفت که فردوسی توانست با شاهنامه خود زبان پارسی را تکمیل کند.

بهتر است بدانید که زبان شاهنامه فردوسی دری است زیرا بسیاری به اشتباه فکر می کنند زبان شاهنامه فردوسی سره است. فردوسی هنگام نوشتن شاهنامه از نثرهای کهن ابومنصوری الهام گرفته است و همچنین از زبان عربی نیز استفاده کرده است زیرا مردم ایران بهتر می توانستند نثرهای سروده شده را بخوانند.

بخش های مختلف شاهنامه

شاهنامه فردوسی به سه بخش تقسیم می شود:

-بخش اساطیری

قسمت اول شاهنامه بخش اساطیری شاهنامه است که این بخش از عهد کیومرث آغاز و تا زمان ظهور فریدون ادامه دارد. این بخش داستان پادشاهان آن زمان یعنی کیومرث، هوشنگ، تهمورث و جمشید را روایت می کند و همزمان تمدن ایران را نیز نشان می دهد.

در واقع می توان گفت که فردوسی در این بخش از شاهنامه به اولین چیزهایی که برای انسان اتفاق افتاده است، می پردازد. به عنوان مثال زمانی که آتش کشف می شود و یا زمانی که سنگ از آهن جدا شده است. در بخش اساطیری توضیح داده می شود که همه جنگ هایی که اتفاق می افتد در واقع جنگ های داخلی هستند. در این دوره در نهایت ضحاک که نمادی شر و بدی است حکومت را بدست می گیرد اما فریدون با کمک کاوه آهنگر و همکاری و حمایت مردم ضحاک را از پای در می آورد و در نتیجه دوره جدیدی آغاز می گردد.

-بخش حماسی

قسمت دوم شاهنامه مربوط به داستان های پهلوانی یا حماسی است که این بخش از ابتدای دوره پادشاهی فریدون و پادشاهان دیگری مانند ایرج، منوچهر، نوذر و گرشاسب شروع می شود. در بخش حماسی شاهنامه که در واقع دوره پهلوانی و معرفی پهلوانان ایرانی است جنگ های بین ایران و توران را بازگو می کند. بخش حماسی شاهنامه به دلاوری پهلوانانی مانند زال، رستم، گودرز، بیژن، سهراب و…می پردازد.

در قسمت مهم این بخش افراسیاب، سیاوش (پسر کیکاووس) را به قتل می رساند و رستم برای انتقام و خون خواهی سیاوش به سرزمین توران می رود. علاوه بر این زرتشت پیامبر ایرانیان در زمان پادشاهی گشتاسب ظهور می کند و در قسمت آخر نیز بعد از مرگ اسفندیار، رستم پهلوان نیز به دست برادرش شغاد کشته می شود و دوره پهلوانی رستم دستان اینگونه به پایان می رسد.

-بخش تاریخی

بخش سوم شاهنامه مربوط به بخش تاریخی و رویدادهای آن است که در واقع روایت های مختلفی از مرگ و زندگی پادشاهان آن روزگار مانند بهمن (پسر اسفندیار) یا خسروپرویز و پادشاهان ساسانی را بازگو می کند. این بخش از شاهنامه از پادشاهی بهمن آغاز می شود و  تا زمانی که دارا پسر داراب به پادشاهی برسد ادامه دارد.

در همین دوره است که اسکندر مقدونی به ایران حمله می کند و پس از کشتن دارا به تخت پادشاهی می نشیند. پس از دوره اسکندر در مورد دوره اشکانیان بسیار خلاصه گفته شده است و در نهایت سلسله ساسانیان حکومت را به دست می گیرند. بخش تاریخی شاهنامه با حمله اعراب به سرزمین ایران و شکست خوردن ایرانیان در این جنگ به پایان می رسد.

منبع داستان های شاهنامه

اطلاعات دقیقی از اینکه منبع داستان های شاهنامه از کدام کتاب یا روایات گرفته شده است در دسترس نیست اما تنها چیزی که کاملا مشخص است این است که شاهنامه توسط شاعر ایرانی ابوالقاسم فردوسی گردآوری و نوشته شده است.

روایات و داستان هایی که در شاهنامه آورده شده است امروزه در همه کتاب های ادبیات فارسی نیز وجود دارد اما برخی از داستان های این اثر بی نظیر هم برای بچه ها و هم بزرگسالان جذاب است. برخی از داستان های شاهنامه در واقع می روایت هایی را عنوان می کند که می توان از آنها در زندگی شخصی استفاده کرد. بهترین و جذاب ترین داستان های شاهنامه عبارتند از:

-هفت خوان رستم

-داستان سیاوش

-داستان عاشقانه بیژن و منیژه

-داستان دادخواهی کاوه آهنگر

بیشتر بخوانید:

چرا فردوسی شاهنامه را نوشت کلاس دوم

شاهنامه یعنی چه کلاس چهارم

شاهنامه فردوسی درباره چیست کلاس دوم

خلاصه داستان شاهنامه برای کلاس دوم