تحقیق درباره ناصر خسرو کلاس پنجم
تحقیق درباره ناصر خسرو کلاس پنجم : ناصر خسرو یکی از نویسندگان و دانشمندان بزرگ تاریخ کشور است که آثار بسیار با ارزشی از شعر تا نثر بر جای گذاشته است این شاعر بزرگ اشعار خود را به دو زبان فارسی و عربی سروده است. حال در ادامه این متن به معرفی کامل این نویسنده و اطلاعات مربوط به او خواهیم پرداخت.
آنچه در این مطلب خواهید دید
زندگینامه ناصر خسرو
ناصر بن خسرو بن حارث قبادیانی بلخی معروف به ابو معین در ۱۳ شهریور سال ۳۸۳ شمسی معادل با ۹ ذیقعده ۳۹۴ هجری قمری در بلخ و در روستای قبادیان که در آن زمان از شهرهای مهم خراسان به شمار می رفت و هم اکنون متعلق به کشور افغانستان است دیده به جهان گشود.
ناصر خسرو جز خانواده های ثروتمند و از کارمندان دولت و دیوان به شمار می رفت و در جوانی قرآن را از حفظ بود و نیز دیگر دانش های زمان خود یعنی فلسفه، اخترشناسی، کیهان شناسی، پزشکی، کانی شناسی، هندسه اقلیدسی، موسیقی، علوم دینی، نقاشی، سخنوری و ادبیات را فرا گرفت.
ناصر خسرو به عنوان مردی ادیب و فاضل به دربار سلطان محمود وارد شد و در آنجا به عنوان دبیر تا زمان فرزند این پادشاه یعنی سلطان مسعود غزنوی مشغول به تدریس شد. ناصر خسرو قبادیانی متخلص به حجت، شاعر فیلسوف، متکلم حکیم و جهانگرد مشهور ایرانی مربوط به قرن پنجم هجری است.
آثار ناصر خسرو قبادیانی
این دانشمند و نویسنده برجسته آثار و تالیفاتی به زبان های مختلفی از جمله دیوان شعر عربی، بستان العقول و آثاری از جمله موارد زیر را از خود برجای گذاشته است.
- دیوان اشعار فارسی
- روشنایی نامه به نظم
- سعادت‌نامه به نظم
- وجه دین که به نثر و در کلام و احکام و شریعت است
- خان الاخوان که کتابی به نصب و در مفهوم اخلاق و حکمت موعظه
- جامع الحکمتین کتابی به نثر فارسی دری و در بیان عقاید اسماعیلیان است.
- گشایش و رهایش که رساله‌ای به نثر روان فارسی بوده و شامل ۳۰ پرسش و پاسخ در موضوعات مربوط به دین است.
- زادالمسافرین که از متون منثور کهن فارسی و مهم ترین آثار کلامی فلسفی اسماعیلی به حساب می رود.
- سفرنامه ناصر خسرو که مهم ترین و معروف ترین آثار او بوده و مشتمل بر مشاهدات و گزارش سفر ۷ ساله این دانشمند است که به زبان های متعدی نیز ترجمه شده است و در کنار سفرنامه مارکوپولو از آثار مهم این حوزه می باشد. گفتنی است که ناصر خسرو در طی این ۷ سال به تمام نقاط جهان سفر کرد و عقاید گوناگون مردم آن را بررسی نمود و به شکل کتاب سفرنامه بیان کرد.
سبک شعر و دیوان ناصر خسرو
ناصر خسرو اشعار خودش را به دو زبان فارسی و عربی سرود و بسیاری از اصطلاحات حکمی و دینی را در شعرهای خود آورده است و از مفاهیم علمی جهت تفهیم مقاصد خود به دیگران بهره برده است.
در کل دیوان ناصر خسرو اثری از غزل نیست و دیوان او از مضامین لطیف عاشقانه و با بیان انفعالات نفس انسانی استفاده شده است. در حقیقت اواخر قرن پنجم آغاز قرن ششم که شعر فارسی تحت تاثیر دوره اول غزنوی بود این شاعر از سبک سامانیان استفاده کرد.
شخصیت ناصر خسرو
ناصر خسرو در خداشناسی و دینداری معروف بوده است و مناعت بلندی همت عزت نفس صراحت گفتار و خلوص او در سراسر گفتار و آثارش قابل تامل است.
ناصر خسرو در سخن توانا و در برابر امیران نترس و شجاع بود و نیز اسیر هوای نفس نمی شد و نیز به آثار منظوم و منصور خود می نازید و به علم و دانش خود اطمینان و باور داشت.
وفات و مزار ناصرخسرو
در سال ۴۸۱ هجری قمری چراغ عمر این شاعر بزرگ و حکیم دانا خاموش شد و در منطقه یمگان به خاک سپرده شد لازم به ذکر است که از ناصرخسرو زن و فرزندی به جا نمانده است چرا که تا پایان عمر مجرد مانده است. امروزه مزار او در یمگان به زیارتگاهی برای عاشقان و علاقمندان به این شخصیت فرهنگی و ادبی تبدیل شده است.
معرفی مهم ترین آثار ناصرخسرو
ناصر خسرو قبادیانی آثار بسیاری را سروده است که در زیر به معرفی بیشتر آنها می پردازیم.
جامع الحکمتین
این اثر اصل و قانون کلام اسماعیلی و رهنمای مرد خردمند می باشد که در سفر زندگی قرار دارد و از جمله مهمترین تالیفات او به شمار می رود. این آثار در سال ۴۶۲ هجری و بنابر درخواست امیر بدخشان ابوالمعالی علی بن احمد در یمنگاه توسط ناصر خسرو نوشته شد و در آن ۸۲ بیتی خواجه ابوالهیثم جرجانی تفسیر شده است و به سوالات موصوف پاسخ گفته است.
وجه الدین
این کتاب ناصر خسرو در تاویلات و احکام شریعت و طریقت اسماعیلیان نوشته شده است و در متن آن ناصر خسرو در هیچ جایی اسم خود یا زمان و مکان تالیف اثر را ذکر نکرده است.
زادالمسافرین
زادالمسافرین یکی از آثار فلسفی مهم ناصرخسرو است که در سال ۴۵۳ نوشته شد و مفهوم و منظوم آن مانند کتاب جامع الحکمتین است و قبل از آن نوشته شده است. مولف در این کتاب عقاید فلاسفه از جمله عقاید فلسفه زکریای رازی را رد می کند.
کتاب گشایش و رهایش
کتاب گشایش و رهایش دارای مفاهیم و مسائل دینی است پاسخ هایی را شامل می شود که به جواب یکی از پیروان مذاهب اسماعیلی داده شده است.
خوان الاخوان
این کتاب درباره مسائل دینی و مذهبی اسماعیلیان نوشته شده و نسخه خطی آ در کتابخانه پای صوفیه موجود بوده و ۲ مراتبه یک بار به کوشش یحیی بن خطاب و بار دیگر به تصحیح سعید نفیسی به چاپ رسیده است.
سعادت نامه
این آثار ناصر خسرو اثر منظوم کوچکی است که مشتمل بر ۳۰۰ بیت در پند و حکمت می باشد و تاریخ تالیف آن مشخص نیست و حتی برخی از دانشمندان معتقدند که این اثر از ناصر خسرو نیست.
به عنوان مثال ملک الشعرای بهار در جلد سوم سبک شناسی یح می کند که این اثر از ناصر خسرو نمی باشد بلکه مربوط به ناصر خسروی شریف اصفهانی است که در سال ۷۵۳ هجری قمری فوت کرده است.
روشنایی‌نامه
این مورد رساله‌ای است که در پند و حکمت سروده شده است و مرکب از 592 بیت می باشد و خلاصه‌ای از مطالب اساسی و مهم جامع الحکمتین و زادالمسافرین است و تاریخ تالیف این اثر مربوط به مسائلی است که تاکنون حل نشده است.
مطالب پیشنهادی :
