معنی کلمات و شعر دریا درس پانزدهم فارسی سوم + مخالف و هم خانواده
آنچه در این مطلب خواهید دید
مقدمه
شعر «دریا» سروده‌ی محمود کیانوش، تصویری زیبا و خیال‌انگیز از پهنه‌ی آبی دریا و آرامش آن ارائه می‌دهد. این شعر کودکان را با زیبایی‌های طبیعت، آرامش آب‌ها و شگفتی‌های آفرینش آشنا می‌کند. در ادامه، معنی شعر به صورت بندبه‌بند، واژگان مهم، هم‌خانواده‌ها و کلمات مخالف آورده شده است.
معنی شعر دریا – بند به بند
۱. هر کجا چشم می‌رود، آب است / از افق تا افق، همه دریاست
دریا آن‌قدر بزرگ است که هر طرف را نگاه کنیم، پر از آب است و تا جایی که چشم کار می‌کند دریاست.
۲. آب، آیینه‌ای است پهناور / صورتِ آسمان، در آن پیداست
آب دریا مثل آینه‌ی بزرگی است که تصویر آسمان را در خودش نشان می‌دهد.
۳. خنده‌ی گرم و روشنِ خورشید / بر تنِ سردِ آب می‌ریزد
نور و گرمای خورشید روی آب سرد دریا می‌تابد و آن را گرم می‌کند.
۴. موج از پشتِ موج می‌آید / موج در پیشِ موج می‌خیزد
موج‌های دریا یکی پس از دیگری حرکت می‌کنند و روی هم بلند می‌شوند.
۵. می‌کشد آب، دامنش را نرم / بر تنِ پاک ماسه‌های کبود
موج‌های آرام دریا خود را به ماسه‌های ساحل می‌زنند و آن‌ها را خیس می‌کنند.
۶. می‌بَرَد لذّت از نوازشِ آب / ساحلِ بی‌خیالِ خواب‌آلود
ساحل آرام و بی‌خیال، از نوازش موج‌های دریا لذت می‌برد؛ مثل کودکی که در خواب عمیق است.
۷. می‌شوم شاد و می‌زنم غوطه / مثل ماهی، میان آبِ زلال
با دیدن دریا خوشحال می‌شوم و مثل ماهی در آب شفاف و تمیز شنا می‌کنم.
۸. آسمان دل‌گشا و دریا رام / زندگی مهربان و من خوشحال
آسمان زیبا و دریا آرام است، زندگی مهربان به نظر می‌رسد و من از این همه زیبایی خوشحال هستم.
معنی کلمات مهم شعر دریا
- افق: کناره آسمان، جایی که آسمان و زمین به هم می‌رسند
- پهناور: وسیع، بزرگ
- غوطه: فرو رفتن در آب، شناور شدن
- کبود: آبی تیره
- رام: آرام، بی‌آزار
- زلال: شفاف، پاک
- دل‌گشا: شادی‌آور، خوشایند
- ساحل: کنار دریا یا رودخانه
هم‌خانواده‌های شعر دریا
- افق: آفاق
- موج: امواج، مواج
- لذت: لذیذ، لذّت‌بخش
مخالف (متضاد) کلمات شعر دریا
| کلمه | مخالف |
|---|---|
| پهناور | تنگ |
| رام | سرکش |
| دل‌گشا | دل‌گیر |
| لذت | ذلت |
| پیدا | ناپیدا |
| گرم | سرد |
| روشن | تاریک |
| پیش | پشت |
| نرم | زبر |
| خواب | بیدار |
| پاک | آلوده |
واژگان مهم املایی
- افق
- موج
- پهناور
- زلال
- غوطه
- ماسه‌های کبود
- دل‌گشا
- خواب‌آلود
جمع‌بندی
شعر «دریا» با زبان ساده و آهنگین، زیبایی و آرامش دریا را به تصویر می‌کشد و کودکان را به شکرگزاری از نعمت‌های طبیعت دعوت می‌کند. شناخت واژگان و مفهوم این شعر، به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا هم درک بهتری از شعر پیدا کنند و هم دایره‌ی لغاتشان گسترده‌تر شود.
در درس بعدی می خوانید :
