معنی روان خوانی کژال فارسی هفتم صفحه ۲۳ ✅ کلمات و آرایه های ادبی

در این مطلب از «تاپ ناپ» همه بخش های مربوط به درس کژال فارسی هفتم به صورت یک جا و منظم تهیه شد؛ ابتدا متن اصلی و معنی بند به بند آورده شد، سپس معنی کلمات دشوار در قالب جدول ساده نوشته شد. بعد از آن آرایه های ادبی و زبانی بررسی شدند، کلمات هم خانواده و متضادها و نیز واژگان مهم املایی معرفی شدند. در ادامه خلاصه ای روان و پیام اخلاقی داستان بیان شد و در پایان جمع بندی کلی از محتوای درس ارائه گردید. به این ترتیب، از آغاز تا پایان، همه نکات اصلی و کاربردی درس کژال در یک ساختار کامل گرد هم آمده است.
آنچه در این مطلب خواهید دید
معنی کلمات روان خوانی «کژال»
لپ | گونه |
دندان بر سر دندان ساییدن | کنایه از خشمگین بودن |
قنداقه | پارچهای که نوزاد را در آن میپیچند |
خرناسه | صدای گلو هنگام خواب |
روله | فرزند (کردی) |
معطل | منتظر، بیکار، بلاتکلیف |
گالش | کفش لاستیکی قدیمی زنانه |
مجال | فرصت، وقت مناسب |
خیش | گاوآهن برای شخم زدن |
زل زدن | خیره نگاه کردن |
پارهی تن | فرزند عزیز (کنایه) |
پا برهنه | بدون کفش |
مویه | گریه کردن |
تقلا | کوشش، تلاش فراوان |
زار زدن | گریه شدید |
هقهق | صدای بریدهبریده گریه طولانی |
دایه | مادر یا پرستار کودک |
خشکش زد | مات و مبهوت شد |
هراسان | ترسان، نگران |
محتوای داستان کژال: داستان «کَژال» روایت زندگی دختر جوانی است که در کنار دختر خردسالش، روناک، در دهکدهای کوهستانی زندگی میکند. صبحی که به دیدن عمّه کابوک میرود، در میانهی راه با گرگی روبهرو میشود. ترس و دلهره وجود او را میگیرد، امّا برای نجات فرزندش، روناک، تلاش میکند. گرگ به آنها حمله میکند و کودک را از آغوش کژال میرباید. مادر درمانده، با گریه و فریاد، به دنبال گرگ میدود و نام همسرش «ههژار» را صدا میزند، امّا کسی نزدیک نیست تا یاریشان کند.
در این میان، «آزاد» ـ مردی از اهالی روستا ـ فریادهای کژال را میشنود و با شجاعت به یاری او میشتابد. آزاد بیپروا به گرگ حمله میکند تا روناک را از چنگال او آزاد کند. نبردی سخت میان او و گرگ درمیگیرد؛ تن آزاد زخمی و خونین میشود، ولی با تمام توان دست از مقاومت نمیکشد و سرانجام گرگ را خفه میکند. کژال با دیدن زنده بودن روناک، اندکی آرام میگیرد و با چشمانی اشکآلود، آزادِ زخمی را میستاید. این داستان، صحنهای از دلاوری، ایثار و پیوند عاطفی میان انسانها را در برابر خطر و هجوم طبیعت به تصویر میکشد.
آرایه های ادبی و زبانی درس «کژال»
📌 خشکش زد → کنایه از مبهوت و حیران شدن
📌 پوست بر تن کژال خراشید → کنایه از وحشت شدید و لرزیدن از ترس
📌 تن کژال مثل علفی در باد میلرزید → تشبیه (مشبّه: تن کژال، مشبّهبه: علف در باد، وجه شبه: لرزیدن، ادات: مثل)
📌 خاکم به سر → کنایه از اندوه و بدبختی
📌 زمین را خیش میکشید → کنایه از بهزحمت دویدن و زمین را با دست و پا چنگ زدن
📌 پارهی تن → کنایه از فرزند بسیار عزیز
📌 دندان به دندان سایید → کنایه از خشم و عصبانیت
📌 با گرگ درهم پیچید → کنایه از گلاویز شدن و جنگیدن
📌 گلویش را با فریاد خراشید → کنایه از فریادهای بلند که حنجره را آزرده میکند
📌 نفس بهیکباره سرد شد → کنایه از جاندادن و مرگ
کلمات مهم املایی درس کژال
📖 کژال – روناک – لُپ – به سینه فشرد – احوالپرسی – گالشهای لاستیکی – پشت صخره – صدای زوزهاش – مثل علفی در باد میلرزید – ههژار… ههژار! – مثل تیغهٔ داس – تیرکی – حملهور شد – زمین را خیش میکشید – دایهات بمیره، رولَه – آزاد معطّل نماند – جهید – گرگ خرناسه میکشید – مشت بر چشمهای او میکوبید – گرگ زوزه کشید – تقلّا – پابرهنه – حلقه – رها – هرچه قوّه داشت، به ساق و بازویش ریخت – جیغزنان و مویهکنان – خنکی – چنگال – فریاد – حنجره – خرناسه
خلاصهی داستان «کژال» فارسی هفتم:
کژال دختربچهاش روناک را در بغل دارد و در مسیر دهکده به سوی عمه کابوک میرود. در میان راه ناگهان با گرگی روبهرو میشود. گرگ به آنها حمله میکند و قنداقهی روناک را به دندان میگیرد. کژال وحشتزده و ناتوان، فریاد کمک سر میدهد. آزاد، جوان روستا، صدای او را میشنود و به یاری میشتابد.
او با دلیری به گرگ حمله میکند و پس از نبردی سخت، جان روناک را نجات میدهد. آزاد زخمی میشود اما تسلیم نمیگردد تا سرانجام گرگ را از پا درمیآورد. کژال، در حالی که از ترس و اندوه میگرید، روناک را سالم در آغوش میگیرد و با سپاس و امید به زندگی، به آزاد مینگرد که قهرمانانه از جان آنها دفاع کرده است.
پیام درس «کژال» فارسی هفتم
این داستان به ما میآموزد که در سختترین لحظههای زندگی، شجاعت و ازخودگذشتگی میتواند جان دیگران را نجات دهد. آزاد با فداکاری و ایستادگی در برابر گرگ، نمونهای از غیرت، مسئولیتپذیری و انسانیت را نشان میدهد. همچنین پیوند عاطفی میان مادر و فرزند در داستان یادآور این حقیقت است که محبت و خانواده ارزشمندترین دارایی انساناند.
قبلی :
خودارزیابی درس دوم فارسی هفتم چشمه معرفت صفحه ۲۱ و ۲۲
معنی درس دوم فارسی هفتم چشمه ی معرفت کلمات + آرایه های ادبی
معنی حکایت اندرز پدر هفتم صفحه ۱۷ آرایه ها ، خلاصه و نتیجه
بعدی :